Sean Kelly Bijdrage van Jim Mock Geherstructureerd en bijgewerkt door Lodewijk Koopman Vertaald door wachtrijsysteem LPD afdrukken &os; kan gebruikt worden om op een scala aan printers af te drukken, van de oudste matrixprinter tot de nieuwste laserprinters en alles er tussenin, waardoor op hoge kwaliteit afgedrukt kan worden vanuit de gebruikte programma's. &os; kan ook ingesteld worden als printserver in een netwerk. Dan kan &os; afdrukopdrachten ontvangen van uiteenlopende computers, waaronder &os;, &windows; en &macos; hosts. &os; zorgt ervoor dat er één afdrukopdracht per keer wordt afgedrukt, houdt statistieken bij van gebruikers en computers die de meeste afdrukken maken, drukt voorbladen af, zodat duidelijk is van wie de afdruk is en nog veel meer. Na het lezen van dit hoofdstuk weet de lezer: Hoe het &os; afdrukwachtrijsysteem moet worden ingesteld; Hoe afdrukfilters kunnen worden geïnstalleerd, om bepaalde afdrukopdrachten op een andere manier af te handelen, zoals het omzetten van documenten naar formaten die een printer begrijpt; Hoe voorbladen kunnen worden afgedrukt; Hoe er op printers die op andere computers zijn aangesloten kan worden afgedrukt; Hoe er op printers die direct op het netwerk zijn aangesloten kan worden afgedrukt; Hoe afdrukbeperkingen kunnen worden opgelegd, zoals het beperken van de grootte van de afdrukopdracht, en bepaalde gebruikers verbieden af te drukken; Hoe afdrukstatistieken kunnen worden bijgehouden en het printergebruik in de gaten kan worden gehouden; Hoe problemen met afdrukken kunnen worden opgelost. Aangeraden voorkennis: Hoe een nieuwe kernel wordt ingesteld, gebouwd en geïnstalleerd (). Om printers onder &os; te kunnen gebruiken moeten ze kunnen werken met het Berkeley line afdrukwachtrijsysteem, ook wel bekend als het wachtrijsysteem LPD. Dit is het standaard afdruksysteem onder &os;. Dit hoofdstuk introduceert het wachtrijsysteem LPD, vaak simpelweg LPD genoemd en begeleidt bij het instellen. Als de gebruiker al bekend is met LPD of een ander afdrukwachtrijsysteem, dan kan verder worden lezen vanaf Standaardinstallatie. LPD regelt alles met betrekking tot de printer van een host. Het is verantwoordelijk voor een aantal zaken: Het regelt de toegang tot aangesloten printers en printers die op andere hosts op het netwerk zijn aangesloten; afdrukopdrachten Het geeft gebruikers de mogelijkheid bestanden aan te bieden die afgedrukt moeten worden; deze aangeboden bestanden worden afdrukopdrachten genoemd; Het voorkomt dat gebruikers tegelijkertijd een printer benaderen door een wachtrij bij te houden voor elke printer; Het kan voorbladen afdukken (in het Engels ook wel bekend als banner, of burst pagina's) zodat gebruikers hun afdruk tussen andere afdrukken makkelijk terug kunnen vinden; Het handelt de communicatie af voor printers die op een seriële poort zijn aangesloten; Het kan afdrukopdrachten over een netwerk versturen naar een LPD wachtrij op een andere host; Het kan speciale filters aanroepen die afdrukopdrachten converteren voor verschillende printertalen of afdrukmogelijkheden; Het houdt statistieken bij van het printergebruik. Middels een instellingenbestand (/etc/printcap) en door speciale filters beschikbaar te stellen, kan het LPD systeem alle, of enkele van bovenstaande taken uitvoeren op een grote verscheidenheid aan afdrukhardware. Als er maar één gebruiker is op een systeem, staat terecht ter discussie waarom het wachtrijsysteem nodig is als toegangscontrole, voorbladen en printerstatistieken niet nodig zijn. Hoewel directe toegang tot de printer is in te stellen, is het raadzaam het wachtrijsysteem toch te gebruiken, omdat: LPD afdrukopdrachten in de achtergrond afhandelt. Dan is het niet nodig te wachten tot de gegevens naar de printer zijn verzonden; &tex; LPD op eenvoudige wijze een afdrukopdracht door een filter kan afdrukken om kopteksten met datum/tijd toe te voegen of een speciaal bestandsformaat (zoals een &tex; DVI bestand) om te zetten naar een formaat dat de printer begrijpt. Deze handelingen hoeven dan niet handmatig uitgevoerd te worden; Veel gratis en commerciële software met een afdrukfunctie verwacht dat er een wachtrijsysteem aanwezig is op een systeem om afdrukopdrachten naar te sturen. Door een wachtrijsysteem op te zetten, wordt toekomstig te installeren of reeds geïstalleerde software op eenvoudige wijze ondersteund. Om printers met het LPD wachtrijsysteem te kunnen gebruiken, dienen zowel de printerhardware als de LPD software geïnstalleerd te worden. Dit document beschrijft deze installatie in twee stappen: In het onderdeel Eenvoudige printerinstallatie staat hoe een printer moet worden aangesloten, hoe LPD er mee kan communiceren en hoe tekstbestanden afgedrukt kunnen worden. In Geavanceerde printerinstallatie staat beschreven hoe een scala aan bestandsformaten afgedrukt kan worden, hoe voorbladen kunnen worden afgedrukt en hoe statistieken van de printer kunnen worden bijgehouden. Nu wordt toegelicht hoe de printerhardware en de LPD software ingesteld moeten worden om een printer te kunnen gebruiken. Het behandelt de basis: Hardware-instelling geeft een aantal aanwijzingen voor het aansluiten van een printer op een poort van een computer. Software-instellingen toont hoe het instellingenbestand (/etc/printcap) voor het LPD-systeem moet worden opgezet. Hoe een printer geïnstalleerd moet worden die via een netwerkprotocol gegevens ontvangt, in plaats van een seriële of parallelle poort, staat in Printers met netwerkinterfaces. Hoewel dit onderdeel Eenvoudige printerinstallatie heet, is het redelijk complex. De printer met de computer en het LPD-systeem laten samenwerken is het moeilijkste. De geavanceerde opties, zoals voorbladen en statistieken, zijn relatief makkelijk als de printer eenmaal werkt. Hier worden de verschillende manieren waarop een printer op een computer kan worden aangesloten beschreven. Het bespreekt de soorten poorten en kabels en de kernelinstellingen die nodig kunnen zijn om &os; met een printer te laten communiceren. Als een printer al is aangesloten en succesvol is gebruikt onder een ander besturingssysteem, dan kan waarschijnlijk verder gelezen worden in Software-instellingen. De printers die tegenwoordig voor PC's verkocht worden hebben eigenlijk altijd een van de volgende drie poorten: printers serieel Seriële poort, ook bekend als RS-232 of COM poorten, gebruiken een seriële poort op een computer om gegevens naar een printer te sturen. Seriële poorten zijn heel gebruikelijk in de computerindustrie en kabels zijn eenvoudig verkrijgbaar en makkelijk te maken. Seriële poorten hebben soms speciale kabels nodig en vereisen soms het instellen van ingewikkelde communicatieparameters. De meeste seriële poorten hebben een maximale doorvoersnelheid van 115.200 bps waardoor het afdrukken van grote grafische afdrukopdrachten erg onpraktisch wordt. printers parallel Parallelle poorten gebruiken een parallelle poort op een computer om gegevens naar een printer te sturen. Parallelle poorten zijn gebruikelijk in de PC-markt en zijn sneller dan RS-232 serieel. Kabels zijn goed verkrijgbaar, maar moeilijker handmatig te vervaardigen. Meestal zijn er geen communicatieparameters bij parallelle poorten, wat het instellen erg eenvoudig maakt. centronics parallelle printers Parallelle poorten staan ook wel bekend als Centronics poorten, genoemd naar het soort aansluiting op de printer. printers USB USB poorten, genoemd naar de Universal Serial Bus, kunnen zelfs op nog hogere snelheid werken dan parallelle of RS-232 seriële poorten. De kabels zijn eenvoudig en goedkoop. USB is voor afdrukken superieur aan RS-232 Serieel en Parallel, maar wordt op &unix;-systemen niet altijd goed ondersteund. Een van de manieren om dit te omzeilen is de aanschaf van een printer met zowel een USB als een parallelle poort, zoals veel printers die hebben. Over het algemeen kunnen parallelle poorten meestal in één richting communiceren (van computer naar printer), terwijl seriële en USB poorten in twee richtingen kunnen communiceren. Nieuwere parallelle poorten (EPP en ECP) en printers kunnen onder &os; in beide richtingen communiceren, mits een IEEE-1284 gekeurde kabel wordt gebruikt. &postscript; Tweewegcommunicatie met een printer over een parallelle poort verloopt meestal op een van de volgende twee manieren. De eerste manier is door gebruik te maken van een op maat gemaakt stuurprogramma voor &os; dat de taal spreekt die door de printer wordt gebruikt. Dit geldt meestal voor inkjet printers en er kan dan gebruikt gemaakt worden van rapportagemogelijkheden over bijvoorbeeld inktniveau's en andere statusinformatie. De tweede methode wordt gebruikt als een printer &postscript; ondersteunt. &postscript;-taken zijn eigenlijk programma's die naar de printer worden gestuurd. Het hoeft zelfs niet in een afdruk te resulteren; het resultaat van de opdracht kan direct weer naar de computer worden gestuurd. &postscript; gebruikt ook tweewegcommunicatie om een computer op de hoogte te stellen van opgetreden fouten, zoals fouten in het &postscript;-programma of vastgelopen papier. Gebruikers kunnen dit soort informatie handig vinden. De beste manier om bij een &postscript;-printer effectief bij te houden wat het printergebruik is, vraagt om tweewegcommunicatie: de printer wordt gevraagd om het totaal aantal afgedrukt pagina's, de afdrukopdracht wordt verzonden en vervolgens wordt nogmaals om het totaal aantal afgedrukte pagina's gevraagd. Het verschil van deze getallen geeft het aantal afgedrukte pagina's van de afdrukopdracht van de betreffende gebruiker. Om een printer met een parallelle poort aan te sluiten, moet een Centronics kabel de printer met de computer verbinden. De instructies die geleverd zijn bij de printer, de computer of beide, moeten voldoende zijn om dit te verduidelijken. Onthoud op welke parallelle poort de printer is aangesloten. De eerste parallelle poort heet onder &os; ppc0, de tweede ppc1, enzovoort. De benaming voor de printer gaat analoog: /dev/lpt0 voor de printer op de eerste parallelle poort enzovoort. Gebruik de juiste seriële kabel om een printer met een seriële poort op een computer aan te sluiten. De instructies die geleverd zijn bij de printer, de computer of beide, moeten voldoende zijn om dit te verduidelijken. Als onduidelijk is wat de juiste seriële kabel is, kan een van onderstaande opties geprobeerd worden: Een modemkabel verbindt elke pin van de stekker aan het ene eind direct met de corresponderende pin van de stekker aan het andere eind. Dit type kabel heet ook wel een DTE-naar-DCE-kabel. null-modem kabel Een null-modem kabel verbindt enkele pinnetjes direct, verwisselt andere (bijvoorbeeld van verstuur gegevens naar ontvang gegevens) en sluit sommige draden kort in de stekker. Dit type kabel heet ook wel een DTE-to-DTE-kabel. Een seriële printerkabel, nodig bij sommige ongebruikelijke printers, is als een null-modem kabel, maar stuurt sommige signalen naar hun tegenhangers in plaats van ze intern kort te sluiten. baud rate pariteit flow-control protocol Het is ook nodig de communicatieparameters voor de printer in te stellen, meestal via het bedieningspaneel of middels DIP-schakelaars op de printer. Selecteer de hoogste bps (bits per seconde, soms baud) die zowel door de computer als de printer wordt ondersteund. Kies 7 of 8 data bits. Geen, even of oneven pariteit en 1 of 2 stop bits. Selecteer ook het flow-control protocol: ofwel geen, ofwel XON/XOFF (ook bekend als in-band of software) flow-control. Onthoud deze instellingen voor de hier op volgende software-instellingen. Nu wordt beschreven welke software-instellingen nodig zijn om onder &os; af te drukken met behulp van het wachtrijsysteem LPD. Een overzicht van de te doorlopen stappen: Maak, indien nodig, de kernel geschikt voor de poort die door de printer wordt gebruikt. In Kernelinstellingen is te lezen hoe dit gedaan kan worden. Stel de communicatievorm voor de parallelle poort in, als gebruik wordt gemaakt van een parallelle printer. In Communicatietype instellen voor een parallelle poort staan de details. Test of het besturingssysteem gegevens naar de printer kan sturen. In Printercommunicatie controleren staat een aantal suggesties. Stel LPD in voor de printer door /etc/printcap aan te passen. Dat wordt later in het hoofdstuk beschreven. Het besturingssysteem is gecompileerd om met een beperkte verzameling apparaten te kunnen werken. De seriële en parallelle poorten zijn onderdeel van deze verzameling. Daarom kan het nodig zijn om ondersteuning voor een extra seriële of parallelle poort toe te voegen als een kernel hier nog niet voor is ingesteld. Om te achterhalen of een huidige kernel een seriële poort ondersteunt: &prompt.root; grep sioN /var/run/dmesg.boot Hier is N het aantal seriële poorten, beginnende bij nul. Als de uitvoer op het volgende lijkt, dan wordt de poort door een kernel ondersteund: sio2 at port 0x3e8-0x3ef irq 5 on isa sio2: type 16550A Om te achterhalen of een kernel een parallelle poort ondersteunt: &prompt.root; grep ppcN /var/run/dmesg.boot Hier is N het aantal parallelle poorten beginnende bij nul. Als de uitvoer er ongeveer als volgt uit ziet, dan wordt de poort door een kernel ondersteund: ppc0: <Parallel port> at port 0x378-0x37f irq 7 on isa0 ppc0: SMC-like chipset (ECP/EPP/PS2/NIBBLE) in COMPATIBLE mode ppc0: FIFO with 16/16/8 bytes threshold Het kan nodig zijn een kernel aan te passen om het besturingssysteem in staat te stellen een parallelle of seriële poort die voor een printer wordt gebruikt te herkennen en te gebruiken. In het onderdeel over kernelinstellingen staat meer informatie om ondersteuning voor een seriële poort toe te voegen. Lees de betreffende en de volgende sectie om ondersteuning voor een parallelle poort toe te voegen. &os; 5.0 beschikt over het bestandssysteem devfs dat automatisch apparaatnodes creëert wanneer deze nodig zijn. Als een versie van &os; wordt gebruikt die devfs aan heeft staan, dan kan deze sectie overgeslagen worden. Een kernel die communicatie via seriële of parallelle poort ondersteund, is niet voldoende. Er is ook een software-interface nodig waarover programma's gegevens kunnen zenden en ontvangen. Dat is de functie van de bestanden in de map /dev. Volg onderstaande stappen om een ingang in /dev voor een poort toe te voegen: Wordt root met &man.su.1;. Geef het root-wachtwoord als daar om wordt gevraagd. Ga naar de map /dev: &prompt.root; cd /dev Geef in: &prompt.root; ./MAKEDEV poort Hier is poort de apparaatingang voor de poort die wordt aangemaakt. Gebruik lpt0 voor de printer op de eerste parallelle poort, lpt1 voor de printer op de tweede poort, enzovoort. Gebruik ttyd0 voor de eerste seriële poort, ttyd1 voor de tweede, enzovoort. Voer het volgende commando uit om vast te stellen of de apparaatingang is aangemaakt: &prompt.root; ls -l poort Wanneer een parallelle poort wordt gebruikt, kan worden aangegeven of &os; voor de printer interrupt-gestuurde of polled communicatie moet gebruiken. Het generieke printer apparaatstuurprogramma (&man.lpt.4;) onder &os; 4.X en 5.X gebruikt het systeem &man.ppbus.4;. Dit bestuurt de chipset van de poort met het stuurprogramma &man.ppc.4;. De interrupt-gestuurde methode is standaard in de GENERIC kernel. In dit geval gebruikt het besturingssysteem een IRQ om te bepalen of de printer klaar is om gegevens te ontvangen. Bij de polled methode vraagt het besturingssysteem met vaste intervallen aan de printer of deze klaar is om gegevens te ontvangen. Als de printer antwoordt met klaar, stuurt de kernel meer gegevens. De interrupt-gestuurde methode is meestal iets sneller, maar gebruikt een kostbaar IRQ nummer. Van sommige HP printers wordt beweerd dat ze niet goed werken in interruptmodus, schijnbaar door een (nog niet begrepen) timing probleem. Deze printers moeten gebruik maken van de polled methode. Gebruik de methode die werkt. Sommige printers werken met beide methodes, maar zijn tergend langzaam in de interrupt modus. Het communicatietype kan op twee manieren worden ingesteld: door de kernel in te stellen of door gebruik te maken van &man.lptcontrol.8;. Het communicatietype instellen door de kernel aan te passen: Pas het kernelinstellingenbestand aan. Zoek naar een ppc0 ingang. Gebruik ppc1 voor het opzetten van een tweede parallelle poort. Gebruik ppc2 voor de derde poort, enzovoort. Voeg onder &os; 4.X het irq nummer toe om gebruik te maken van interrupt-gestuurde modus: device ppc0 at isa? irq N Hier is N het IRQ nummer voor een parallelle poort van de computer. Wijzig voor &os; 5.X de volgende regel in /boot/device.hints en vervang N door het juiste IRQ nummer: hint.ppc.0.irq="N" Het kernelinstellingenbestand moet ook het stuurprogramma &man.ppc.4; bevatten: device ppc Voeg het irq nummer niet toe om gebruik te maken van polled modus. Gebruik voor &os; 4.X de volgende regel in het kernelinstellingenbestand: device ppc0 at isa? Verwijder voor &os; 5.X de onderstaande regel in /boot/device.hints: hint.ppc.0.irq="N" In sommige gevallen is het onder &os; 5.X niet voldoende om een poort in polled modus te zetten. In veel gevallen komt dat door het stuurprogramma &man.acpi.4;. Dit is in staat om apparaten te testen en aan te sluiten en kan zodoende het communcatietype van de printer wijzigen. Raadpleeg de instellingen voor &man.acpi.4; om dit probleem te verhelpen. Sla het bestand op. Maak en installeer de nieuwe kernel en herstart de computer. In De &os;-kernel instellen staan meer details. Communictatietype instellen met &man.lptcontrol.8;: Voer het volgende commando uit om lptN op interrupt-gestuurde modus in te stellen.: &prompt.root; lptcontrol -i -d /dev/lptN Voer het volgende commando uit om lptN op polled modus in te stellen. &prompt.root; lptcontrol -p -d /dev/lptN Zet deze commando's in het bestand /etc/rc.local zodat het communicatietype juist wordt ingesteld bij het opstarten. In &man.lptcontrol.8; staat meer informatie. Voor het instellen van het wachtrijsysteem, is het verstandig te controleren of het besturingssyteem gegevens naar een printer kan versturen. Het is een stuk makkelijker om problemen met printercommunicatie en het wachtrijsysteem apart op te lossen. De printer wordt getest door er tekst naar toe te sturen. Voor printers die direct tekens kunnen afdrukken is het programma &man.lptest.1; handig: het genereert alle 96 afdrukbare ASCII tekens op 96 regels. &postscript; Voor &postscript; (of andere op taal gebaseerde) printers, is een meer geavanceerde test nodig. Een eenvoudig &postscript;-programma zoals het volgende volstaat: %!PS 100 100 moveto 300 300 lineto stroke 310 310 moveto /Helvetica findfont 12 scalefont setfont (Werkt dit?) show showpage Bovenstaande &postscript;-code kan in een bestand worden opgeslagen en in de voorbeelden in de volgende paragrafen gebruikt worden. PCL Als in dit document wordt gesproken over een printertaal, wordt uitgegaan van een taal als &postscript; en niet PCL van HP. Hoewel PCL zeer functioneel is, kan het direct platte tekst afdrukken door gebruik te maken van escapetekens. &postscript; kan niet direct platte tekst afdrukken. Voor dat soort printertalen zijn speciale aanpassingen nodig. printers parallel In deze sectie wordt beschreven hoe te controleren of &os; kan communiceren met een printer die op een parallelle poort is aangesloten. Voer de volgende stappen uit om een printer op een parallelle poort te testen: &man.su.1; naar root. Stuur gegevens naar de printer. Gebruik &man.lptest.1; als de printer platte tekst af kan drukken: &prompt.root; lptest > /dev/lptN Hier is N het nummer van de parallelle poort, beginnende bij nul. Als de printer &postscript; of een andere printertaal begrijpt, stuur dan een klein programma naar de printer: &prompt.root; cat > /dev/lptN Geef het programma regel voor regel heel nauwkeurig in. Een regel kan niet worden gewijzigd als er op RETURN of ENTER is gedrukt. Geef na het afronden van de invoer voor het programma het einde-van-invoer teken. Dit is meestal CONTROL+D. Het programma kan ook in een bestand worden opgeslagen: &prompt.root; cat bestand > /dev/lptN Hier is bestand de naam van het bestand waarin het programma is opgeslagen dat naar een printer gestuurd kan worden. Nu moet er iets worden afgedrukt. Tekst die er niet goed uitziet is geen probleem. Dit wordt later gerepareerd. printers serieel In deze sectie wordt beschreven hoe te controleren of &os; kan communiceren met een printer die op een seriële poort is aangesloten. Voer de volgende stappen uit om een printer op de seriële poort te testen: &man.su.1; naar root. Voeg de volgende regel toe aan /etc/remote: printer:dv=/dev/poort:br#bps-snelheid:pa=pariteit bits-per-seconde seriële poort pariteit Hier is poort de apparaatingave voor de seriële poort (ttyd0, ttyd1, enzovoort), bps-snelheid is het aantal bits per seconde waarop de printer communiceert en pariteit is de pariteit die door de printer wordt vereist (even, odd, none of zero). Hier volgt een voorbeeldregel voor een printer verbonden met een seriële lijn op de derde seriële poort op 19200 bps, zonder pariteit: printer:dv=/dev/ttyd2:br#19200:pa=none Maak verbinding met de printer met &man.tip.1;: &prompt.root; tip printer Als dit niet werkt, pas dan /etc/remote opnieuw aan en probeer gebruik te maken van /dev/cuaaN in plaats van /dev/ttydN. Stuur gegevens naar de printer. Gebruik &man.lptest.1; als de printer platte tekst af kan drukken: &prompt.user; $lptest Als de printer &postscript; of een andere printertaal begrijpt, stuur dan een klein programma naar de printer. Geef het programma regel voor regel heel nauwkeurig in. Backspace of andere speciale toetsen kunnen een speciale betekenis hebben voor de printer. Het kan ook nodig zijn een speciaal einde-van-invoer teken te geven zodat de printer weet dat het gehele programma ontvangen is. Druk voor &postscript;-printers CONTROL+D. Het programma kan ook in een bestand worden opgeslagen: &prompt.user; >bestand Hier is bestand de naam van het bestand waarin het programma is opgeslagen. Nadat &man.tip.1; het bestand heeft verstuurd kan het juiste einde-van-invoer teken ingegeven worden. Nu moet er iets worden afgedrukt. Tekst die er niet niet goed uitziet is geen probleem. Dit wordt later gerepareerd. Op dit punt moet de printer zijn aangesloten, de kernel ingesteld zijn om met de printer te communiceren (indien nodig) en is het mogelijk eenvoudige gegevens naar de printer te sturen. Nu kan LPD ingesteld worden zodat de toegang tot de printer wordt geregeld. LPD wordt ingesteld door het bestand /etc/printcap aan te passen. Het wachtrijsysteem LPD leest dit bestand iedere keer dat het systeem wordt aangeroepen zodat wijzigingen direct van toepassing zijn. printers mogelijkheden De opmaak van het bestand &man.printcap.5; is voor de hand liggend. Met een willekeurige tekstverwerker kunnen wijzigen in /etc/printcap aangebracht worden. De opmaak is identiek aan die van andere bestanden die voor dergelijke instellingen worden gebruik, zoals /usr/share/misc/termcap en /etc/remote. In &man.cgetent.3; staat een uitgebreid overzicht van dit formaat. De vereenvoudigde instellingen bestaan uit de volgende stappen: Kies een naam (en een paar handige aliassen) voor de printer en voeg ze toe aan /etc/printcap. In Printernaamgeving staat meer informatie over het toekennen van een naam aan een printer. voorbladen Het afdrukken van voorbladen (standaard) kan uitgezet worden met de optie sh. In Voorbladen onderdrukken staat meer informatie. Maak een wachtrijmap aan en specificeer de locatie door middel van de optie sd. In Wachtrijmap aanmaken staat meer informatie. Bepaal welke ingave in /dev voor de printer wordt gebruikt en geef dit in /etc/printcap aan door gebruik te maken van de opte lp. In Printerapparaat identificeren staat meer informatie. Als de printer is aangesloten op een seriële poort moeten de communicatieparameters worden ingesteld met de optie ms#. Dit wordt beschreven in Communicatieparameters voor het wachtrijsysteem instellen. Installeer een filter voor platte tekst. In Tekstfilter installeren staan details. Test de instellingen door iets met &man.lpr.1; af te druken. Details staan in Printer uitproberen en Problemen oplossen. Op taal gebaseerde printers, zoals &postscript;-printers, kunnen niet direct platte tekst afdrukken. De vereenvoudigde instellingen, zoals hierboven beschreven en hieronder verder beschreven, gaan er van uit dat alleen bestanden naar een printer worden gestuurd die de printer begrijpt. Gebruikers verwachten vaak dat ze platte tekst naar printers op een systeem kunnen sturen. Programma's die LPD gebruiken om af te drukken gaan hier ook vaak van uit. Als een dergelijke printer wordt geïnstalleerd en het moet mogelijk zijn zowel afdrukopdrachten in de printertaal als in platte tekst naar een printer te sturen, dan is het zeer aan te raden een extra stap in deze vereenvoudigde opzet in te voegen: installeer een conversieprogramma dat automatisch platte tekst omzet in &postscript; (of een andere printertaal). In Platte tekst op &postscript;-printers afdrukken staat hoe dit in zijn werk gaat. De eerste (makkelijke) stap is het kiezen van een naam voor een printer. Het maakt niet uit of een naam functioneel of grappig is, aangezien ook een aantal aliassen aan een printer toegekend kunnen worden. Ten minste één van de printers die in /etc/printcap worden genoemd moet het alias lp hebben. Dit is de standaardnaam voor de printer. Als gebruikers de omgevingsvariabele PRINTER niet ingesteld hebben en ook geen printernaam specificeren als ze LPD gebruiken, dan wordt standaard de printer lp gebruikt. Het is verder gebruikelijk om het laaste alias zo te kiezen dat het een volledige beschrijving van de printer is, inclusief merk en model. Als een naam en een aantal aliassen zijn gekozen, kunnen ze aan /etc/printcap worden toegevoegd. De naam van een printer wordt in de meest linker kolom geplaatst. Scheid ieder alias met een verticale streep en plaats een dubbele punt achter het laatste alias. In het volgende voorbeeld is de beginsituatie een uitgekleed /etc/printcap waarin twee printers worden gedefinieerd (een Diablo 630 lineprinter en een Panasonic KX-P4455 &postscript;-laserprinter): # # /etc/printcap voor host rose # rattan|line|diablo|lp|Diablo 630 Line Printer: bamboo|ps|PS|S|panasonic|Panasonic KX-P4455 PostScript v51.4: In dit voorbeeld heet de eerste printer rattan en heeft de volgende aliassen: line, diablo, lp en Diablo 630 Line Printer. Omdat deze printer het alias lp heeft, is het de standaard printer. De tweede printer heet bamboo en heeft de aliassen ps, PS, S, panasonic en Panasonic KX-P4455 PostScript v51.4. afdrukken voorbladen Het wachtrijsysteem LPD drukt standaard een voorblad af voor elke afdrukopdracht. Het voorblad bevat de gebruikersnaam van de gebruiker die de afdrukopdracht gaf, de computer waar de opdracht is gegeven en, in mooie grote letters, de naam van de afdrukopdracht. Het nadeel hiervan is dat al deze extra tekst het debuggen van de eenvoudige printerinstallatie bemoeilijkt. Daarom wordt het afdrukken van voorbladen onderdrukt. Om voorbladen te onderdrukken, wordt de optie sh toegevoegd voor de relevante printer in /etc/printcap. Hieronder staat een voorbeeld van /etc/printcap met de optie sh: # # /etc/printcap voor host rose - nergens worden voorbladen afgedrukt # rattan|line|diablo|lp|Diablo 630 Line Printer:\ :sh: bamboo|ps|PS|S|panasonic|Panasonic KX-P4455 PostScript v51.4:\ :sh: Het juiste formaat is gebruikt: de eerste regel begint in de meest linker kolom, volgende regels springen in. Elke regel eindigt met een backslash, behalve de laatste. printer wachtrij afdrukopdrachten De volgende stap in deze eenvoudige opzet is het aanmaken van een wachtrijmap. Dit is een map waar afdrukopdrachten geplaatst worden totdat ze worden afgedrukt. Ook wordt er een aantal bestanden geplaatst die nodig zijn voor het functioneren van het wachtrijsysteem. Vanwege het veranderlijke karakter van wachtrijmappen is het gebruikelijk om deze mappen onder /var/spool te plaatsen. Het is niet nodig om een back-up van de inhoud van deze mappen te maken. Ze kunnen eenvoudigweg opnieuw worden aangemaakt met &man.mkdir.1;. Het is ook gebruikelijk om de naam van de map overeen te laten komen met die van de printer, zoals onder is weergegeven: &prompt.root; mkdir /var/spool/printernaam Als er veel printers zijn aangesloten op een netwerk, is het beter de wachtrijmappen aan te maken in een enkele map die speciaal wordt gebruikt voor afdrukken met LPD. In dit voorbeeld wordt dat gedaan voor de printers rattan en bamboo: &prompt.root; mkdir /var/spool/lpd &prompt.root; mkdir /var/spool/lpd/rattan &prompt.root; mkdir /var/spool/lpd/bamboo Als de afdrukopdrachten privé moeten blijven, dan is het belangrijk de wachtrijmap niet algemeen toegankelijk te maken. Wachtrijmappen moeten eigendom zijn van gebruiker daemon en groep daemon. Uitsluitend deze gebruiker en groep moeten de map kunnen lezen, schrijven en doorzoeken: &prompt.root; chown daemon:daemon /var/spool/lpd/rattan &prompt.root; chown daemon:daemon /var/spool/lpd/bamboo &prompt.root; chmod 770 /var/spool/lpd/rattan &prompt.root; chmod 770 /var/spool/lpd/bamboo Tenslotte moet LPD verteld worden dat deze mappen bestaan. Dit kan met het bestand /etc/printcap. De locatie van de wachtrijmap wordt opgegeven met de optie sd: # # /etc/printcap voor host rose - opgeven van de wachtrijmappen # rattan|line|diablo|lp|Diablo 630 Line Printer:\ :sh:sd=/var/spool/lpd/rattan: bamboo|ps|PS|S|panasonic|Panasonic KX-P4455 PostScript v51.4:\ :sh:sd=/var/spool/lpd/bamboo: De naam van de printer staat in de eerste kolom, maar alle andere regels die de printer beschrijven worden ingesprongen en elke regel eindigt met een backslash. Als geen wachtrijmap wordt opgegeven met sd, dan wordt standaard /var/spool/lpd gebruikt. In Ingangen in /dev toevoegen voor poorten is bepaald welke ingang in de map /dev door &os; wordt gebruikt om met een printer te comminiceren. Nu moet LPD dit ook weten. Als het wachtrijsysteem een afdrukopdracht krijgt, wordt het relevante apparaat geopend door het filterprogramma (dat verantwoordelijk is voor het sturen van gegevens naar een printer). Geef de locatie van de ingang in /dev op in /etc/printcap door gebruik te maken van de optie lp. In het huidige voorbeeld wordt aangenomen dat rattan op de eerste parallelle poort is aangesloten en bamboo op de zesde seriële poort. Hier volgen de toevoegingen voor /etc/printcap: # # /etc/printcap voor host rose - juiste apparaat bepaald # rattan|line|diablo|lp|Diablo 630 Line Printer:\ :sh:sd=/var/spool/lpd/rattan:\ :lp=/dev/lpt0: bamboo|ps|PS|S|panasonic|Panasonic KX-P4455 PostScript v51.4:\ :sh:sd=/var/spool/lpd/bamboo:\ :lp=/dev/ttyd5: Als voor een printer de optie lp niet wordt gebruikt in /etc/printcap, dan gebruikt LPD standaard /dev/lp. Momenteel bestaat /dev/lp niet in &os;. Als de te installeren printer is aangesloten op een parallelle poort, dan staan verdere instructies in Tekstfilter installeren. In andere gevallen kunnen de instructies in de volgende paragraaf gevold worden. printers serieel Voor printers die zijn aangesloten op een seriële poort kan LPD de bps-snelheid, pariteit en andere seriële communicatie parameters instellen voor het filterprogramma dat gegevens naar een printer stuurt. Dit is gunstig omdat: De verschillende communicatieparameters uitgeprobeerd kunnen worden door /etc/printcap aan te passen. Het is niet nodig het filterprogramma opnieuw te compileren; Het wachtrijsysteem kan hetzelfde filter gebruiken voor verschillende printers die mogelijk verschillende seriële communicatie-instellingen hebben. Met de volgende opties in /etc/printcap kunnen seriële communicatieparameters worden ingesteld voor het apparaat waar lp naar verwijst: br#bps-snelheid Stelt de communicatiesnelheid van het apparaat in op bps-snelheid, waarbij bps-snelheid de waarde 50, 75, 110, 134, 150, 200, 300, 600, 1200, 1800, 2400, 4800, 9600, 19200, 38400, 57600 of 115200 bits-per-seconde kan aannemen. ms#stty-modus Bepaalt de opties voor het geval het printerapparaat een terminal is. In &man.stty.1; staat uitleg over de beschikbare opties. Als LPD het apparaat opent dat met lp is opgegeven, worden de eigenschappen van het apparaat bepaald door de optie ms#. Met name van belang zijn de modi parenb, parodd, cs5, cs6, cs7, cs8, cstopb, crtscts en ixon. Deze worden uitgelegd in &man.stty.1;. Nu wordt de voorbeeldprinter op de zesde seriële poort aangepast. De bps-snelheid wordt ingesteld op 38400. Als modus wordt gekozen: geen pariteit met -parenb, 8-bit tekens met cs8, geen modem controle met clocal en hardware flow controle met crtscts: bamboo|ps|PS|S|panasonic|Panasonic KX-P4455 PostScript v51.4:\ :sh:sd=/var/spool/lpd/bamboo:\ :lp=/dev/ttyd5:ms#-parenb cs8 clocal crtscts: afdrukken filters Nu kan LPD verteld worden welke tekstfilters gebruikt moeten worden bij het versturen van afdrukopdrachten. Een tekstfilter is een programma dat LPD aanroept als het een afdrukopdracht krijgt. Wanneer LPD het tekstfilter aanroept, wordt de standaard invoer van het filter gekoppeld aan de afdrukopdracht en de standaard uitvoer aan het printerapparaat dat door de optie lp is opgegeven. Er wordt aangenomen dat het filter van standaard invoer leest, vervolgens de nodige handelingen uitvoert en het resultaat naar de standaard uitvoer schrijft, zodat het afgedrukt wordt. In Filters staat meer informatie over het tekstfilter. Voor deze eenvoudige printerinstallatie kan het tekstfilter een klein shellscript zijn dat /bin/cat aanroept om de afdrukopdracht naar de printer te sturen. &os; wordt geleverd met een ander filter, lpf, dat backspaces en onderlijnde tekst afhandelt voor printers die hier niet mee overweg kunnen. Natuurlijk kan elk filter gebruikt worden dat gewenst is. Het filter lpf wordt uitgebreid beschreven in lpf: een tekstfilter. Nu wordt eerst het shellscript /usr/local/libexec/if-simple gemaakt dat als simpel tekstfilter dient. Plaats de volgende tekst in het bestand met een tekstverwerker naar keuze: #!/bin/sh # # if-simple - Eenvoudig tekstfilter voor lpd # Geïnstalleerd in /usr/local/libexec/if-simple # # Kopieert eenvoudige stdin naar stdout. # Filterargumenten worden genegeerd. /bin/cat && exit 0 exit 2 Zorg dat het bestand uitvoerbaar is: &prompt.root; chmod 555 /usr/local/libexec/if-simple Zorg dat LPD het filter gebruikt door dit aan te geven met de optie if in /etc/printcap. Nu volgt hoe dit te doen voor de twee printers uit het voorbeeld: # # /etc/printcap voor host rose - met tekstfilter # rattan|line|diablo|lp|Diablo 630 Line Printer:\ :sh:sd=/var/spool/lpd/rattan:\ :lp=/dev/lpt0:\ :if=/usr/local/libexec/if-simple: bamboo|ps|PS|S|panasonic|Panasonic KX-P4455 PostScript v51.4:\ :sh:sd=/var/spool/lpd/bamboo:\ :lp=/dev/ttyd5:ms#-parenb cs8 clocal crtscts:\ :if=/usr/local/libexec/if-simple: Een kopie van het script if-simple staat in de map /usr/share/examples/printing. &man.lpd.8; wordt gestart vanuit /etc/rc door de variabele lpd_enable. Standaard staat deze variabele op NO. Als dit nog niet is gedaan, voeg dan de volgende regel toe aan /etc/rc.conf en herstart de computer: lpd_enable="YES" Of voer het commando &man.lpd.8; uit: &prompt.root; lpd Nu volgt het laatste onderdeel van de eenvoudige LPD installatie. Helaas zijn felicitaties nog niet gepast. De printer moet worden getest en eventuele problemen moeten worden opgelost. Om de installatie te testen kan iets afgedrukt worden. Afdrukken gaat met het commando &man.lpr.1;. Dit stuurt een opdracht naar een printer. Het programma &man.lpr.1; is te combineren met het programma &man.lptest.1; uit Printercommunicatie controleren om tekst te genereren. Om de eenvoudige LPD installatie te testen: &prompt.root; lptest 20 5 | lpr -Pprinternaam Hier is printernaam de naam van een printer (of een alias) die in /etc/printcap wordt genoemd. De standaard printer kan worden getest door bij het aanroepen van &man.lpr.1; de optie -P weg te laten. Nogmaals: test een &postscript;-printer door een &postscript;-programma naar een printer te sturen en maak geen gebruik van &man.lptest.1;. Dit kan door het programma in een bestand op te slaan en de volgende commandoregel uit te voeren: lpr bestand. Voor een &postscript;-printer moet het resultaat van het programma verschijnen. Als gebruik wordt gemaakt van &man.lptest.1; ziet het resulaat er ongeveer zo uit: !"#$%&'()*+,-./01234 "#$%&'()*+,-./012345 #$%&'()*+,-./0123456 $%&'()*+,-./01234567 %&'()*+,-./012345678 Om de printer uitvoeriger te testen kunnen grotere programma's geprobeerd worden (voor taal gebaseerde printers) of kan &man.lptest.1; aangeroepen worden met andere argumenten. Bijvoorbeeld: lptest 80 60, drukt 60 regels af met elk 80 karakters. Als de printer niet werkt, lees dan verder in Problemen oplossen. Deze sectie behandelt het gebruik van filters om speciaal opgemaakte tekst en voorbladen af te drukken, via het netwerk af te drukken en printergebruik te beperken en statistieken bij te houden. afdrukken filters Hoewel LPD veel van het afdrukwerk afhandelt (netwerkverkeer, wachtrijafhandeling, toegangscontrole, enzovoort), wordt het echte werk door de filters gedaan. Filters zijn programma's die met een printer communiceren en inspelen op printerspecifieke eigenschappen. In de eenvoudige printeropzet is een filter geïnstalleerd voor platte tekst, een zeer eenvoudig filter dat met de meeste printers zou moeten werken (Tekstfilter installeren). Om echter gebruik te maken van formaatomzetting, printeradministratie, printerspecifieke aanpassingen, enzovoort, is het nodig te weten hoe filters werken. Uiteindelijk is het de verantwoordelijkheid van het filter om deze zaken af te handelen. Het slechte nieuws is dat de beheerder in het meerderdeel van de gevallen het filter moet aanleveren. Het goede nieuws is dat veel filters algemeen beschikbaar zijn en als ze dat niet zijn, zijn ze vaak makkelijk te schrijven. &os; heeft een ingebouwd filter, /usr/libexec/lpr/lpf, die met veel printers werkt die platte tekst kunnen afdrukken. Het filter regelt backspace en tabs in bestanden en administreert printergebruik, maar dat is zo'n beetje alles wat dit filter doet. Er zijn ook diverse filters en filtercomponenten in de &os; Portscollectie. Hieronder wordt het volgende beschreven: In Hoe filters werken staat een overzicht van de rol die een filter speelt in het afdrukproces. Lees dat onderdeel om een indruk te krijgen wat er onder de motorkap gebeurt als LPD filters gebruikt. Deze kennis helpt mogelijke problemen te voorkomen of op te lossen als meerdere filters worden geïnstalleerd voor printers; LPD gaat er van uit dat elke printer standaard platte tekst af kan drukken. Dit geeft problemen voor &postscript; (of andere op taal gebaseerde) printers die niet in staat zijn direct platte tekst af te drukken. In Platte tekst op &postscript;-printers afdrukken staat wat er kan worden gedaan om dit probleem te verhelpen. Lees verder in dit onderdeel als het om &postscript;-printers gaat; Voor veel programma's is &postscript; een populair uitvoerformaat. Sommige mensen schrijven &postscript; code zelfs direct. &postscript;-printers zijn echter kostbaar. In &postscript; simuleren op niet-&postscript;-printers staat hoe de tekstfilter van een printer aangepast moet worden zodat die &postscript; accepteert en afdrukt op een niet-&postscript;-printer. Dit onderdeel is van toepassing voor niet-&postscript;-printers; In Conversiefilters wordt een methode beschreven om de conversie van bepaalde bestandsformaten te automatiseren, zoals van grafische of tekstopmaak programma's, naar formaten die een printer kan begrijpen. Na het lezen van dit onderdeel is een beheerder in staat om een printer zodanig in te stellen dat gebruikers lpr -t kunnen invoeren om troff gegevens af te drukken, lpr -d om &tex; DVI gegevens af te drukken of lpr -v om rasterplaatjes af te drukken, enzovoorts. Het wordt aangeraden deze sectie te lezen; In Uitvoerfilters wordt een niet vaak gebruikte functionaliteit van LPD behandeld: uitvoerfilters. Tenzij voorbladen worden afgedrukt (Voorbladen), kan deze sectie waarschijnlijk overgeslagen worden; lpf: een tekstfilter beschrijft lpf, een redelijk complete, eenvoudige tekstfilter voor lineprinters (en laserprinters die zich als lineprinters voordoen) dat wordt geleverd bij &os;. Voor een snelle manier om printeradministratie aan de praat te krijgen voor platte tekst of voor printers waar rook uit komt bij het zien van backspace karakters, is het serieus te overwegen gebruik te maken van lpf. Een kopie van de scripts die hieronder worden beschreven, staan in de map /usr/share/examples/printing. Zoals eerder genoemd, is een filter een programma dat wordt uitgevoerd door LPD voor het afhandelen van het apparaatafhankelijke deel van de communicatie met een printer. Als LPD een bestand wil afdrukken uit een afdrukopdracht, start het een filterprogramma. Het koppelt de standaard invoer van de filter aan het af te drukken bestand, de standaard uitvoer aan de printer en de standaard foutmelding aan het logboekbestand voor foutmeldingen (zoals opgegeven via de optie lf in /etc/printcap of standaard /dev/console). troff Welk filter LPD start en de argumenten van het filter hangen af van wat er in het bestand /etc/printcap wordt opgegeven en de argumenten die de gebruiker geeft op de &man.lpr.1; commandoregel. Als een gebruiker bijvoorbeeld lpr -t ingeeft, start LPD het filter troff, zoals wordt opgegeven via de optie tf voor de betreffende printer. Als een gebruiker platte tekst wilt afdrukken, dan wordt het filter if gestart (dit klopt bijna: zie Uitvoerfilters voor de details). Er zijn drie soorten filters die in /etc/printcap kunnen worden opgegeven: Het tekstfilter, dat in de LPD documentatie verwarrend genoeg input filter wordt genoemd, verwerkt het afdrukken van gewone tekst. Beschouw het als de standaard filter. LPD verwacht dat elke printer standaard platte tekst kan afdrukken en het is de taak van de tekstfilter om er voor te zorgen dat backspaces, tabs en andere speciale karakters de printer niet in de war sturen. In een omgeving waar moet worden bijgehouden hoeveel er wordt afgedrukt, moet de tekstfilter ook administreren hoeveel pagina's er zijn afgedrukt. Dit gaat meestal door het aantal afgedrukte regels te tellen en dit te vergelijken met het aantal regels per pagina dat door de printer wordt ondersteund. De tekstfilter wordt aangeroepen met de volgende lijst argumenten: filter-name -c -wwidth -llength -iindent -n login -h host acct-file -c wordt gebruikt als de afdrukopdracht is gegeven met lpr -l width is de waarde van de optie pw (page width: pagina breedte), zoals opgegeven in /etc/printcap, standaard 132 length is de waarde van de optie pl (page length: paginalengte), standaard 66 indent geeft aan hoeveel wordt ingesprongen door lpr -i, standaard 0 login de gebruikersnaam van de gebruiker die de afdrukopdracht gaf host de hostnaam waar de afdrukopdracht gegeven is acct-file de naam van het administratiebestand zoals opgegeven via de optie af. afdrukken filters Een conversiefilter converteert een specifiek bestandsformaat naar een formaat dat een printer begrijpt. Bijvoorbeeld: ditroff typesettinggegevens kunnen niet direct worden afgedrukt, maar er bestaat wel een conversiefilter om ditroffgegevens te converteren naar een formaat dat een printer kan verteren en afdrukken. Dit wordt in Conversiefilters beschreven. Conversiefilters zijn ook nodig om printergebruik te administreren, mocht dat nodig zijn. Conversiefilters worden met de volgende argumenten aangeroepen: filter-name -xpixel-width -ypixel-height -n login -h host acct-file Hier is pixel-width de waarde van de de optie px (standaard 0) en pixel-height is de waarde van de optie py (standaard 0). Het uitvoerfilter wordt alleen gebruikt als er geen tekstfilter is of als er voorbladen worden afgedrukt. De ervaring leert dat uitvoerfilters zelden worden gebruikt. In sectie Uitvoerfilters worden ze beschreven Er zijn slechts twee argumenten die aan een uitvoerfilter worden meegegeven: filter-name -wwidth -llength Die zijn identiek aan de argumenten -w en -l van het tekstfilter. Filters moeten afsluiten met de volgende waarde: exit 0 Als het filter een bestand succesvol heeft afgedrukt. exit 1 Als het filter niet geslaagd is om een bestand af te drukken, maar wil dat LPD het nogmaals probeert. LPD herstart het filter als die afsluit met deze status. exit 2 Als het filter niet geslaagd is om een bestand af te drukken, maar niet wil dat LPD het nogmaals probeert. LPD verwijdert het bestand uit de wachtrij. Het tekstfilter dat bij &os; wordt geleverd, /usr/libexec/lpr/lpf, benut de argumenten voor paginabreedte en -lengte om te bepalen wanneer een nieuwe pagina moet worden begonnen en om het printergebruik bij te houden. Het gebruikt de argumenten voor login, host en administratiebestand om accountingregels aan te maken. Controleer bij het zoeken naar filters of ze LPD-compatibel zijn. Zo ja, dan ondersteunen ze de argumenten zoals hierboven beschreven. Zorg bij het zelf schrijven van filters voor algemeen gebruik dat ze dezelfde argumenten en exitcodes ondersteunen. afdrukopdrachten Als een computer en &postscript; (of andere op taal gebaseerde) printer maar één gebruiker hebben die belooft nooit platte tekst naar de printer te sturen of programma's te gebruiken die dat doen, dan is dit onderdeel overbodig. Als gebruikers zowel zowel &postscript; als platte tekst naar een printer willen sturen, dan is het aan te raden de printerinstellingen hierop aan te passen. Hiervoor moet het tekstfiler bij elke nieuwe opdracht bepalen of het om platte tekst of &postscript; gaat. Alle &postscript;-opdrachten beginnen met %! (raadpleeg de printerhandleiding voor andere printertalen). Als dit de eerste twee karakters zijn van een opdracht is het &postscript; en kan de rest van een opdracht direct doorgestuurd worden. Is dit niet het geval, dan moet de filter de tekst omzetten in &postscript; en het resultaat afdrukken. Hoe gaat dat werken? printers serieel Voor seriële printers kan het meest eenvoudig lprps geïnstalleerd worden. lprps is een &postscript; afdrukfilter die tweewegcommunicatie met een printer heeft. Het werkt het statusbestand van een printer bij met uitgebreide informatie afkomstig van een printer, zodat gebruikers en beheerders precies kunnen zien wat de status van een printer is (zoals: toner bijna op of papier vastgelopen). Maar belangrijker, het omvat het programma psif dat bepaalt of een binnenkomende opdracht platte tekst is en textps (dat ook geleverd wordt met lprps) om opdrachten om te zetten naar &postscript;. Vervolgens wordt een opdracht met lprps naar een printer gestuurd. lprps is onderdeel van de &os; Portscollectie. De software kan natuurlijk ook handmatig gedownload, gecompileerd en geïnstalleerd worden. Nadat lprps is geïnstalleerd moet de installatielocatie ervan aan psif worden doorgeven dat onderdeel is van lprps. Als lprps is geïnstalleerd via de Portscollectie, gebruik dan het volgende voor de seriële &postscript;-printer in /etc/printcap: :if=/usr/local/libexec/psif: Ook moet de optie rw worden opgeven, die LPD vertelt om een printer in read-write modus te openen. Als een parallelle &postscript;-printer wordt ingesteld (en dus geen tweewegcommunicatie toegepast kan worden met de printer, zoals vereist door lprps), dan kan het volgende shellscript gebruikt worden als tekstfilter: #!/bin/sh # # psif - Druk &postscript; of platte tekst af op een &postscript; # printer. Script versie; NIET de versie die wordt geleverd bij lprps # Geïnstalleerd in /usr/local/libexec/psif # IFS="" read -r first_line first_two_chars=`expr "$first_line" : '\(..\)'` if [ "$first_two_chars" = "%!" ]; then # # &postscript; opdracht, afdrukken. # echo "$first_line" && cat && printf "\004" && exit 0 exit 2 else # # Platte tekst, converteren en dan afdrukken. # ( echo "$first_line"; cat ) | /usr/local/bin/textps && printf "\004" && exit 0 exit 2 fi In bovenstaand script is textps een programma dat geïnstalleerd is om platte tekst om te zetten naar &postscript;. Elk tekst-naar-&postscript; programma volstaat. De &os; Portscollectie bevat een uitgebreid tekst-naar-&postscript;-programma, a2ps, dat wellicht handig is om te gebruiken. &postscript; emuleren Ghostscript &postscript; is de facto de standaard voor op hoge kwaliteit typesetten en afdrukken. &postscript; is echter een dure standaard. Gelukkig heeft Aladdin Enterprises een gratis &postscript; kloon, Ghostscript, die werkt onder &os;. Ghostscript kan de meeste &postscript; bestanden lezen en ze omzetten naar verschillende soorten apparaten, waaronder veel niet-&postscript;-printers. Door Ghostscript te installeren en een printer gebruik te laten maken van een speciaal tekstfilter, kan een niet-&postscript;-printer zich gedragen als een echte &postscript;-printer. Ghostscript is beschikbaar via de &os; Portscollectie. Het kan ook vrij makkelijk gedownload, gecompileerd en geïnstalleerd worden. Om &postscript; te simuleren moet een tekstfilter detecteren of het een &postscript; bestand aan het afdrukken is. Zo niet, dan stuurt het filter het bestand direct naar een printer, anders gebruikt het filter Ghostscript om het bestand om te zetten naar een formaat dat door een printer wordt begrepen. Een voorbeeld: het volgende script is een tekstfilter voor HP DeskJet 500 printers. Voor andere printers moet het argument -sDEVICE argument voor het commando gs (Ghostscript) vervangen worden. (Met gs -h wordt een lijst met apparaten getoond worden die de huidige Ghostscript installatie ondersteunt.) #!/bin/sh # # ifhp - Druk Ghostscript-gesimuleerd &postscript; af op een DeskJet # 500. Geïnstalleerd in /usr/local/libexec/ifhp # # Behandel LF als CR+LF (om een "trap-effect" op HP/PCL # printer te voorkomen): # printf "\033&k2G" || exit 2 # # Lees de eerste twee karakters van het bestand # IFS="" read -r first_line first_two_chars=`expr "$first_line" : '\(..\)'` if [ "$first_two_chars" = "%!" ]; then # # Het is &postscript;. Gebruik Ghostscript om te converteren # en druk het af. # /usr/local/bin/gs -dSAFER -dNOPAUSE -q -sDEVICE=djet500 \ -sOutputFile=- - && exit 0 else # # Platte tekst of HP/PCL, dus direct afdrukken; druk een # pagina-einde af om de laatste pagina te ejecteren. # echo "$first_line" && cat && printf "\033&l0H" && exit 0 fi exit 2 Tot slot moet LPD op de hoogte gebracht worden van het filter via de optie if: :if=/usr/local/libexec/ifhp: Dat is alles. Nu kan lpr plain.text en lpr watdanook.ps ingevoerd worden en beiden worden juist afgedrukt. Na de eenvoudige installatie, zoals beschreven in Eenvoudige printerinstallatie, te hebben voltooid, is het waarschijnlijk wenselijk om conversiefilters te installeren voor favoriete bestandsformaten (naast platte ASCII-tekst). &tex; DVI bestanden afdrukken Conversiefilters maken het afdrukken van verschillende bestanden eenvoudig. Stel dat veel gebruik gemaakt wordt van het tekstverwerkingsprogramma &tex; en een &postscript; printer. Elke keer als door &tex; een DVI-bestand wordt gegenereerd, kan dat niet direct afgedrukt worden. Het DVI-bestand moet omgezet worden naar &postscript;. De te geven opdrachten zijn de volgende: &prompt.user; dvips zeewieranalyse.dvi &prompt.user; lpr zeewieranalyse.ps Na installatie van een conversiefilter voor DVI-bestanden kan deze handmatige conversie overgeslagen worden door LPD de conversie te laten uitvoeren. Elke keer als een DVI-bestand wordt afgedrukt, hoeft alleen de volgende opdracht gegeven te worden: &prompt.user; lpr -d zeewieranalyse.dvi LPD voert de DVI-bestandsconversie uit door -d te geven. In Opties voor opmaak en conversie staat een lijst van conversie-opties. Voor elke conversie-optie moet een conversiefilter geïnstalleerd worden en moet in /etc/printcap de locatie worden opgegeven. Een conversiefilter is als de tekstfilter voor de eenvoudige printerinstallatie (Tekstfilter installeren), behalve dat in plaats van platte tekst af te drukken, de conversiefilter het bestand converteert naar een formaat dat een printer begrijpt. Installeer de conversiefilters die nodig zijn. Als veel DVI bestanden worden afgedrukt, dan is het handig een DVI-filter te installeren. Als veel troff wordt afgedrukt, dan is het waarschijnlijk handig een troff-filter te installeren. De volgende tabel geeft een samenvatting van filters waarmee LPD kan werken, hoe ze in /etc/printcap kunnen worden aangeroepen en hoe ze met lpr kunnen worden aangeroepen: Bestandsformaat /etc/printcap optie lpr optie cifplot cf -c DVI df -d plot gf -g ditroff nf -n FORTRAN-tekst rf -f troff tf -f raster vf -v platte tekst if geen, -p, of -l In het voorbeeld waarbij lpr -d wordt gebruikt, moet voor de printer een optie df gedefinieerd staan in /etc/printcap. FORTRAN Ondanks wat anderen mogelijk beweren, zijn formaten als FORTRAN-tekst en plot waarschijnlijk verouderd. Dit biedt de mogelijkheid een nieuwe betekenis te geven aan deze opties door zelf een filter te installeren. Stel dat direct Printerleaf bestanden afgedrukt moeten worden (bestanden van het DTP programma Interleaf), maar nooit plotbestanden worden afgedrukt. Dan kan een Printerleaf conversiefilter geïnstalleerd worden onder de optie gf en gebruikers kunnen geïnstrueerd worden om lpr -g te gebruiken om Printerleaf bestanden af te drukken. Aangezien conversiefilters programma's zijn die niet vallen onder de &os; basisinstallatie, kunnen ze het best onder /usr/local geplaatst worden. De map /usr/local/libexec is een veelgebruikte locatie, omdat hier programma's te vinden zijn die alleen door LPD gebruikt worden. Gewone gebruikers hoeven ze nooit te gebruiken. Om een conversiefilter te activeren, moet de bestandslocatie onder de juiste optie voor de betreffende printer in /etc/printcap opgegeven worden. In het onderstaande voorbeeld wordt de DVI-conversiefilter toegevoegd onder de sectie van de printer bamboo. Hieronder staat opnieuw het voorbeeldbestand /etc/printcap, nu met de nieuwe optie df voor de printer bamboo: # # /etc/printcap voor host rose - df filter voor bamboo toegevoegd # rattan|line|diablo|lp|Diablo 630 Line Printer:\ :sh:sd=/var/spool/lpd/rattan:\ :lp=/dev/lpt0:\ :if=/usr/local/libexec/if-simple: bamboo|ps|PS|S|panasonic|Panasonic KX-P4455 PostScript v51.4:\ :sh:sd=/var/spool/lpd/bamboo:\ :lp=/dev/ttyd5:ms#-parenb cs8 clocal crtscts:rw:\ :if=/usr/local/libexec/psif:\ :df=/usr/local/libexec/psdf: De DVI filter is een shellscript met de naam /usr/local/libexec/psdf. Het script ziet er als volgt uit: #!/bin/sh # # psdf - DVI naar PostScript afdrukfilter # Geïnstalleerd in /usr/local/libexec/psdf # # Aangeroepen door lpd wanneer een gebruiker lpr -d uitvoert # exec /usr/local/bin/dvips -f | /usr/local/libexec/lprps "$@" Dit script roept dvips in filtermodus aan (het -f argument) op de standaard uitvoer, de af te drukken opdracht. Vervolgens start het &postscript; afdrukfilter lprps (zie Platte tekst op &postscript;-printers afdrukken) met de argumenten die LPD aan het script doorgeeft. lprps gebruikt deze argumenten om de afgedrukte pagina's te administreren. Aangezien er geen vaste procedure is om conversiefilters te installeren nu enkele voorbeelden. Gebruik deze als hulp bij het zelf maken van filters. Gebruik ze zonder aanpassingen indien mogelijk. Dit voorbeeldscript is een raster (eigenlijk een GIF-bestand) conversiefilter voor een HP LaserJet III-Si printer: #!/bin/sh # # hpvf - Converteer GIF bestanden naar HP/PCL, druk vervolgens af # Geïnstalleerd in /usr/local/libexec/hpvf PATH=/usr/X11R6/bin:$PATH; export PATH giftopnm | ppmtopgm | pgmtopbm | pbmtolj -resolution 300 \ && exit 0 \ || exit 2 Het script converteert achtereenvolgens het GIF-bestand naar een PNM-bestand (portable anymap), een PGM-bestand (portable graymap), een PMB-bestand (portable bitmap) en tenslotte naar LaserJet/PCL formaat. Een /etc/printcap bestand dat bovenstaand filter gebruikt ziet er als volgt uit: # # /etc/printcap voor host orchid # teak|hp|laserjet|HP LaserJet 3Si:\ :lp=/dev/lpt0:sh:sd=/var/spool/lpd/teak:mx#0:\ :if=/usr/local/libexec/hpif:\ :vf=/usr/local/libexec/hpvf: Het volgende script is een conversiefilter voor troff gegevens afkomstig van het groff typesettingsysteem voor de &postscript;-printer bamboo: #!/bin/sh # # pstf - Converteert groff's troffgegevens naar PS, drukt vervolgens af. # Geïnstalleerd in /usr/local/libexec/pstf # exec grops | /usr/local/libexec/lprps "$@" Bovenstaande script maakt eveneens gebruik van lprps om de communicatie met een printer af te handelen. Als een printer op een parallelle poort is aangesloten, ziet het er als volgt uit: #!/bin/sh # # pstf - Converteert groff's troff naar PS, drukt vervolgens af. # Geïnstalleerd in /usr/local/libexec/pstf # exec grops Dat is alles. In /etc/printcap moet het volgende toegevoegd worden om het filter beschikbaar te maken: :tf=/usr/local/libexec/pstf: Hieronder een voorbeeld waarvan FORTRAN-programmeurs waarschijnlijk tranen in hun ogen krijgen: een FORTRAN-tekstfilter voor een willekeurige printer die in staat is platte tekst af te drukken. Het filter wordt actief gemaakt voor teak: #!/bin/sh # # hprf - FORTRAN tekstfilter voor LaserJet 3si: # Geïnstalleerd in /usr/local/libexec/hprf # printf "\033&k2G" && fpr && printf "\033&l0H" && exit 0 exit 2 De onderstaande regel wordt toegevoegd aan /etc/printcap voor de printer teak om het filter beschikbaar te maken: :rf=/usr/local/libexec/hprf: Het laatste voorbeeld is wellicht meer complex. Er wordt een DVI-filter toegevoegd voor de eerder genoemde LaserJet printer teak. Eerst het makkelijke gedeelte: in /etc/printcap wordt de locatie van de DVI-filter opgegeven: :df=/usr/local/libexec/hpdf: Nu het moeilijke gedeelte: het schrijven van het filter. Daarvoor is een DVI-naar-LaserJet/PCL conversieprogramma nodig. De &os; Portscollectie heeft er een: dvi2xx. Door dit package te installeren komt het programma dat nodig is beschikbaar, dvilj2p, waarmee DVI geconverteerd kan worden naar LaserJet IIp, LaserJet III en LaserJet 2000 formaten. dvilj2p maakt het filter hpdf redelijk complex, omdat dvilj2p niet van de standaard invoer kan lezen. Het wil werken met een bestandsnaam. Nog lastiger is dat de bestandsnaam moet eindigen op .dvi, zodat moeilijk gebruik gemaakt kan worden van /dev/fd/0 als standaard. Dit probleem kan omzeild worden door een (symbolische) link aan te maken van een tijdelijk bestand (eindigend op .dvi) naar /dev/fd/0. Hiermee wordt dvilj2p gedwongen van de standaard invoer te lezen. De enige andere hobbel die genomen moet worden, is dat /tmp niet gebruikt kan worden als tijdelijke link. Symbolische links zijn eigendom van de gebruiker en groep bin. Het filter wordt uitgevoerd door de gebruiker daemon. De map /tmp heeft het sticky-bit aan staan. Het filter kan wel de link aanmaken, maar het is niet mogelijk de link te verwijderen als de opdracht is uitgevoerd, omdat de link eigendom is van een andere gebruiker. In plaats hiervan maakt het filter een symbolische link aan in de huidige werkmap, de wachtrijmap (als opgegeven in de optie sd in /etc/printcap). Dit is een perfecte plaats voor filters om hun werk te doen. Zeker gezien er (soms) meer vrije schijfruimte is in de wachtrijmap dan onder /tmp. Dit is het uiteindelijke filter: #!/bin/sh # # hpdf - Druk DVI gegevens af op een HP/PCL printer # Geïnstalleerd in /usr/local/libexec/hpdf PATH=/usr/local/bin:$PATH; export PATH # # Definieer een functie om tijdelijke bestanden op te ruimen. Deze # staan in de huidige map; de wachtrijmap voor de printer. # cleanup() { rm -f hpdf$$.dvi } # # Definieer een functie om fatale fouten te verwerken: geef de # opgegeven boodschap weer en sluit af met 2. Afsluiten met 2 vertelt # LPD niet nog eens te proberen de afdrukopdracht af te drukken. # fatal() { echo "$@" 1>&2 cleanup exit 2 } # # Als de gebruiker de opdracht annuleert, stuurt LPD een SIGINT, dus # ondervang SIGINT (en enkele andere signalen) om onze rommel op te # ruimen. # trap cleanup 1 2 15 # # Voor de zekerheid bestaande tijdelijke bestanden opruimen # cleanup # # Link het DVI invoerbestand aan de standaard invoer (het af te # drukken bestand). # ln -s /dev/fd/0 hpdf$$.dvi || fatal "Cannot symlink /dev/fd/0" # # Make LF = CR+LF # printf "\033&k2G" || fatal "Cannot initialize printer" # # Converteer en druk af. De retourneerwaarde van dvilj2p lijkt niet # betrouwbaar, dus negeren we het. # dvilj2p -M1 -q -e- dfhp$$.dvi # # Opruimen en afsluiten # cleanup exit 0 Al deze conversiefilters bieden vele mogelijkheden voor afdrukomgevingen, maar dwingen de gebruiker aan te geven (op de &man.lpr.1; commandoregel) welk filter gebruikt moet worden. Als gebruikers niet zo vaardig zijn in het gebruik van computers, wordt het al snel vervelend steeds aan te moeten geven welk filter gebruikt moet worden. Vervelender is echter wanneer een gebruiker een verkeerd filter gebruikt voor een bepaald bestandsformaat. Het resultaat kan zijn dat een printer honderden pagina's papier uitspuugt. In plaats van het installeren van conversiefilters, is het te proberen om het (standaard) tekstfilter het bestandstype van het af te drukken bestand te laten detecteren en dan automatisch het juiste conversiefilter aan te laten roepen. Programma's als file kunnen hierbij handig zijn. Voor sommige bestandsformaten kan het moeilijk zijn de verschillen te ontdekken en voor deze bestanden kan alsnog een conversiefilter beschikbaar worden gesteld. apsfilter afdrukken filters apsfilter De &os; Portscollectie heeft een tekstfilter die automatisch bestanden converteert: apsfilter. Het detecteert platte tekst, &postscript; en DVI-bestanden, voert de juiste conversie uit en druk de bestanden af. Het wachtrijsysteem LPD ondersteunt een ander type filter waar nog geen aandacht aan is besteed: een uitvoerfilter. Een uitvoerfilter is bedoeld om alleen platte tekst af te drukken, net als een tekstfilter, maar met veel vereenvoudigingen. Wanneer een uitvoerfilter wordt gebruikt, maar geen tekstfilter, dan: start LPD een uitvoerfilter voor de gehele opdracht, in plaats van voor elk bestand in de opdracht; biedt LPD de uitvoerfilter niet de voorziening van het identificeren van het begin of eind van de bestanden in de afdrukopdracht; stuurt LPD de gebruikersnaam en de hostnaam niet door aan het filter. Het is dus niet bedoeld om een afdrukadministratie bij te houden. In feite zijn er maar twee argumenten: filter-name -wwidth -llength Hierbij is width afkomstig van de optie pw en length afkomstig van de optie pl voor de betreffende printer. De eenvoud van een uitvoerfilter is verleidelijk. Als elk bestand in een afdrukopdracht op een nieuwe pagina moet beginnen, is een uitvoerfilter niet geschikt. In dat geval dient een tekstfilter (ook wel invoerfilter) gebruikt te worden (zie Tekstfilter installeren. Verder is een uitvoerfilter eigenlijk veel ingewikkelder, omdat de te verwerken bytestroom gecontroleerd moet worden op speciale tekens en steeds signalen naar zichzelf moet sturen in opdracht van LPD. Een uitvoerfiler is noodzakelijk als voorbladen gewenst zijn en het nodig is om escape-reeksen of andere initialisatietekens te sturen voor het afdrukken van het voorblad. Maar het is tevens nutteloos als het voorblad voor rekening van de afkomstige gebruiker moet komen, aangezien LPD geen gebruiker of hostinformatie naar het uitvoerfilter stuurt. Op een enkele printer staat LPD het gebruik van zowel een uitvoerfilter als van een tekst of andere filter toe. In deze gevallen start LPD het uitvoerfilter alleen voor het afdrukken van het voorblad (zie Voorbladen). LPD verwacht vervolgens van het uitvoerfilter dat deze zichzelf stopt door twee bytes naar het filter te sturen: ASCII 031 gevolgd door ASCII 001. Als een uitvoerfilter deze twee bytes ziet (031, 001), moet die stoppen door een SIGSTOP naar zichzelf te sturen. Als LPD klaar is met het uitvoeren van alle andere filters, dan herstart deze het uitvoerfilter door er een SIGCONT naar toe te sturen. Als er wel een uitvoerfilter, maar geen tekstfilter is en LPD is niet bezig met het verwerken van een opdracht met platte tekst, dan gebruikt LPD het uitvoerfilter voor het afdrukken van de opdracht. Zoals eerder vermeld, drukt de uitvoerfilter elk bestand van de opdracht achter elkaar af zonder pagina-einden of andere signalen voor paginavoortgang. Dit is waarschijnlijk niet gewenst. In bijna alle gevallen is een tekstfilter nodig. Het programma lpf, dat eerder geïntoduceerd is als tekstfilter, kan ook worden uitgevoerd als uitvoerfilter. Als een ad-hoc uitvoerfilter nodig is, maar het schrijven van de bytedetectie en signaalverzending code niet wenselijk is, dan is lpf het proberen waard. lpf kan ook opgenomen worden in een shellscript om initialisatiecode af te handelen die eventueel nodig is voor een printer. Het programma /usr/libexec/lpr/lpf uit de gecompileerde &os; distributie is een tekstfilter (invoerfilter) die uitvoer kan inspringen (een opdracht gegeven met lpr -i), karakters onveranderd kan doorlaten (een opdracht gegeven met lpr -l), de printpositie voor backspaces en tabs in de opdracht kan aanpassen en afgedrukte pagina's kan administreren. Het kan ook functioneren als uitvoerfilter. lpf is geschikt voor vele afdrukomgevingen. Hoewel het zelf niet in staat is initialisatiesequenties naar een printer te sturen, is het vrij eenvoudig om een shellscript te schrijven dat de initialisatie doet en vervolgens lpf aanroept. pagina-administratie administreren printer Als lpf afgedrukte pagina's moet administreren, is het nodig om de juiste waarden in te vullen voor de opties pw en pl in het bestand /etc/printcap. Deze waarden worden gebruikt om te bepalen hoeveel tekst er op een pagina past en hoeveel pagina's er in een afdrukopdracht zijn afgedrukt. Zie Printergebruik administreren voor meer informatie. Als er veel gebruikers zijn die allemaal verschillende printers gebruiken, dan is het te overwegen gebruik te maken van voorbladen als noodzakelijk kwaad. bannerpagina's voorbladen voorbladen Voorbladen, in het Engels ook wel bekend als banner of burst pagina's, identificeren wie een bepaalde opdracht heeft afgedrukt. Ze worden meestal bedrukt met grote, dikgedrukte letters, eventueel met een decoratieve rand, zodat ze in een stapel afdrukken opvallen tussen de afgedrukte documenten. Ze maken het gebruikers mogelijk hun afdrukopdracht snel te vinden. Het nadeel van het gebruik van voorbladen is dat er een extra blad moet worden afgedrukt voor elke opdracht, waarmee hun nut niet langer duurt dan een paar minuten. Uiteindelijk belanden ze in een papierbak of afvalberg. Voorbladen gaan vooraf aan elke opdracht, niet aan elk bestand in een opdracht, waardoor de verspilling beperkt blijft. Het LPD-systeem kan automatisch voorbladen afdrukken als een printer direct platte tekst kan afdrukken. In geval van een &postscript;-printer, is het nodig een extern programma aan te roepen om een voorblad te genereren (zie Voorbladen op &postscript;-printers. In de sectie Eenvoudige printerinstallatie is het afdrukken van voorbladen uitgeschakeld door de optie sh (suppress header) in het bestand /etc/printcap op te geven. Om wel voorbladen af te drukken, hoeft alleen de optie sh verwijderd te worden. Dit klinkt wat al te makkelijk, of niet? Dat klopt. Het kan nodig zijn een uitvoerfilter op te geven die initialisatiestrings naar een printer stuurt. Hier is een voorbeeld uitvoerfilter voor HP PCL-compatible printers: #!/bin/sh # # hpof - Uivoerfilter voor HP PCL-compatible printers # Geïnstalleerd in /usr/local/libexec/hpof printf "\033&k2G" || exit 2 exec /usr/libexec/lpr/lpf Geef de locatie van het uitvoerfilter op met de optie of. Zie Uitvoerfilters voor meer informatie. Hier is een voorbeeldbestand /etc/printcap voor de printer teak die eerder is geïntroduceerd;. Het afdrukken van voorbladen is geactiveerd en bovenstaande uitvoerfilter is toegevoegd: # # /etc/printcap voor host orchid # teak|hp|laserjet|HP LaserJet 3Si:\ :lp=/dev/lpt0:sd=/var/spool/lpd/teak:mx#0:\ :if=/usr/local/libexec/hpif:\ :vf=/usr/local/libexec/hpvf:\ :of=/usr/local/libexec/hpof: Als gebruikers nu een opdracht sturen naar teak, wordt er bij elke opdracht een voorblad afgedrukt. Als gebruikers liever willen zoeken naar hun afdrukken, dan kunnen ze de voorbladen onderdrukken door de opdracht te geven met het commando lpr -h. Zie Voorbladopties voor meer opties voor &man.lpr.1;. LPD drukt een karakter voor pagina-einde af na elk voorblad. Als een printer een ander teken of sequentie gebruikt voor het beëindigen van een pagina, dan kan dit opgeven worden met de optie ff in /etc/printcap. Door het afdrukken van voorbladen aan te zetten, produceert LPD een lang voorblad waarop in grote letters de gebruiker, host en opdracht te lezen zijn. Hier volgt een voorbeeld. Kelly heeft de opdracht outline afgedrukt vanaf host rose): k ll ll k l l k l l k k eeee l l y y k k e e l l y y k k eeeeee l l y y kk k e l l y y k k e e l l y yy k k eeee lll lll yyy y y y y yyyy ll t l i t l oooo u u ttttt l ii n nnn eeee o o u u t l i nn n e e o o u u t l i n n eeeeee o o u u t l i n n e o o u uu t t l i n n e e oooo uuu u tt lll iii n n eeee r rrr oooo ssss eeee rr r o o s s e e r o o ss eeeeee r o o ss e r o o s s e e r oooo ssss eeee Job: outline Date: Sun Sep 17 11:04:58 1995 LPD geeft een paginabegin na deze tekst, zodat de opdracht op een nieuwe pagina begint (tenzij de optie sf (suppress form feeds, onderdruk paginabegin) is toegevoegd bij de desbetreffende printer in /etc/printcap). Als dit wenselijk is, kan LPD ook een korte tekst op het voorblad afdrukken; geef hiervoor de optie sb (short banner, kort voorblad) op in het bestand /etc/printcap. Het voorblad ziet er dan als volgt uit: rose:kelly Job: outline Date: Sun Sep 17 11:07:51 1995 Standaard drukt LPD het voorblad als eerste af en vervolgens de opdracht. Om dat om te keren, moet de optie hl (header last, voorblad laatst) in /etc/printcap worden opgeven. Het gebruik van LPD's ingebouwde voorbladen dwingt een bepaald paradigma af wat betreft het administreren van printergebruik: voorbladen moeten gratis zijn. Waarom? Omdat het uitvoerfilter het enige externe programma is dat controle heeft als het voorblad afgedrukt wordt dat het gebruik zou kunnen administeren. Het heeft echter geen beschikking over informatie over gebruiker of host of een administratiebestand. Het heeft dus geen idee wie voor het gebruik moet worden belast. Het volstaat ook niet om gewoon één pagina toe te voegen aan het tekstfilter of een ander filter (dat wel beschikt over gebruiker en host informatie), omdat gebruikers het afdrukken van een voorblad kunnen onderdrukken met lpr -h. Ze worden dan aangeslagen voor voorbladen die niet zijn afgedrukt. Milieubewuste gebruikers gebruiken vast lpr -h, maar dit kan niet worden afgedwongen. Het is ook niet voldoende om elk filter zijn eigen voorblad te laten genereren (om zo het gebruik te kunnen administeren). Als gebruikers het afdrukken van voorbladen willen onderdrukken met lpr -h, krijgen ze toch een voorblad en worden er ook voor belast, aangezien LPD de optie -h niet doorgeeft aan de filters. Wat zijn dan de mogelijkheden? Accepteer het paradigma van LPD en maak voorbladen gratis; Installeer een alternatief voor LPD, zoals LPRng. In Alternatieven voor het standaard wachtrijsysteem staat meer over andere afdruksoftware die in plaats van LPD geïnstalleerd kan worden; Schrijf een slimme uitvoerfilter. Gewoonlijk is een uitvoerfilter bedoeld om niet meer te doen dan het initialiseren van een printer of wat eenvoudige karakterconversie. Het is geschikt voor voorbladen en opdrachten met platte tekst (als er een tekstfilter is). Maar als er een tekstfilter is voor opdrachten met platte tekst, dan start LPD het uitvoerfilter alleen voor voorbladen. Het uitvoerfilter kan dan het voorblad dat LPD genereert analyseren om te bepalen welke gebruiker en host belast moeten worden voor het afdrukken van het voorblad. Het enige probleem is dat het uitvoerfilter nog steeds niet weet in welk bestand het gebruik moet worden bijgehouden (de naam van het bestand opgegeven in de af wordt niet meegegeven), maar als een bekend bestand gebruikt wordt, kan dit in het uitvoerfiler worden opgeven. Om het parsen af te handelen kan gebruik gemaakt worden van de optie sh (short header, kort voorblad) in /etc/printcap. Dit kan echter wat omslachtig zijn en gebruikers waarderen zeker de meer gulle systeembeheerder die voorbladen gratis maakt. Zoals hierboven beschreven, kan LPD een voorblad in platte tekst genereren, dat geschikt is voor de meeste printers. Natuurlijk kan &postscript; platte tekst niet direct afdrukken, zodat de voorbladfunctie van LPD nutteloos is. Een voor de hand liggende manier om voorbladen te krijgen, is elk conversiefilter en tekstfilter zijn eigen voorblad te laten genereren. De filters moeten gebruik maken van de argumenten gebruiker en host om een geschikt voorblad te genereren. Het nadeel van deze methode is dat gebruikers altijd een voorblad krijgen, ook wanneer zij een opdracht geven met lpr -h. Deze methode wordt nader beschreven. Het volgende script heeft drie argumenten (gebuikersnaam, hostnaam en de naam van de opdracht) en maakt een eenvoudig &postscript; voorblad: #!/bin/sh # # make-ps-header - genereer een PostScript voorblad op stdout # Geïnstalleerd in /usr/local/libexec/make-ps-header # # # Dit zijn PostScript eenheden (72 in een inch). Pas dit aan voor A4 # of het gebruikte formaat: # page_width=612 page_height=792 border=72 # # Controleer argumenten # if [ $# -ne 3 ]; then echo "Usage: `basename $0` <user> <host> <job>" 1>&2 exit 1 fi # # Bewaar deze, voornamelijk voor de leesbaarheid in de &postscript;-code. # user=$1 host=$2 job=$3 date=`date` # # Stuur de &postscript;-code naar stdout. # exec cat <<EOF %!PS % % Vermijd conflicten met de opdracht van de gebruiker die volgt. % save % % Maak een dikke, onaangename border in de marge van het papier. % $border $border moveto $page_width $border 2 mul sub 0 rlineto 0 $page_height $border 2 mul sub rlineto currentscreen 3 -1 roll pop 100 3 1 roll setscreen $border 2 mul $page_width sub 0 rlineto closepath 0.8 setgray 10 setlinewidth stroke 0 setgray % % Toon de gebruikersnaam duidelijk, groot en prominent % /Helvetica-Bold findfont 64 scalefont setfont $page_width ($user) stringwidth pop sub 2 div $page_height 200 sub moveto ($user) show % % Nu volgen de saaie bijzonderheden % /Helvetica findfont 14 scalefont setfont /y 200 def [ (Job:) (Host:) (Date:) ] { 200 y moveto show /y y 18 sub def } forall /Helvetica-Bold findfont 14 scalefont setfont /y 200 def [ ($job) ($host) ($date) ] { 270 y moveto show /y y 18 sub def } forall % % Dat is alles % restore showpage EOF Nu kan zowel het conversiefilter als het tekstfilter dit script aanroepen om eerst een voorblad te genereren en vervolgens de opdracht van de gebruiker af te drukken. Hier volgt het eerder gebruikte DVI-conversieprogramma, aangepast om een voorblad te maken: #!/bin/sh # # psdf - DVI naar PostScript printfilter # Geïnstalleerd in /usr/local/libexec/psdf # # Aangeroepen door lpd, wanneer de gebruiker lpr -d uitvoert # orig_args="$@" fail() { echo "$@" 1>&2 exit 2 } while getopts "x:y:n:h:" option; do case $option in x|y) ;; # Ignore n) login=$OPTARG ;; h) host=$OPTARG ;; *) echo "LPD started `basename $0` wrong." 1>&2 exit 2 ;; esac done [ "$login" ] || fail "No login name" [ "$host" ] || fail "No host name" ( /usr/local/libexec/make-ps-header $login $host "DVI File" /usr/local/bin/dvips -f ) | eval /usr/local/libexec/lprps $orig_args Merk op hoe het filter eerst de argumentenlijst moet nagaan om te bepalen wat de gebruikers- en hostnaam zijn. Dit is gelijk voor de andere conversiefilters. Het tekstfilter heeft echter een andere set argumenten (zie Hoe filters werken). Zoals eerder is beschreven, is het in bovenstaande opzet, hoewel deze simpel is, niet mogelijk voorbladen te onderdrukken (de optie -h in lpr). Als gebruikers een boom willen sparen (of een paar centen bij betaalde voorbladen) dan is dit dus niet mogelijk, aangezien elke filter een voorblad afdrukt voor iedere opdracht. Om gebruikers in staat te stellen per opdracht voorbladen te onderdrukken, moet gebruik gemaakt worden van de truc uit Voorbladen administreren: schrijf een uitvoerfilter dat het door LPD gegenereerde voorblad inleest en een &postscript; versie genereert. Als de gebruiker de opdracht geeft met lpr -h, dan genereert LPD geen voorblad en het uitvoerfilter ook niet. Anders leest het uitvoerfilter de tekst van LPD in en stuurt een geschikt voorblad in &postscript; naar de printer. Voor een &postscript;-printer op een seriële lijn kan gebruik gemaakt worden van lprps, dat met een uitvoerfilter wordt geleverd en het bovenstaande kan doen. Voorbladen worden door psof niet geteld. printers netwerk afdrukken via netwerk &os; ondersteunt afdrukken via het netwerk: het sturen van opdrachten naar printers op afstand. Afdrukken via een netwerk betekent over het algemeen twee verschillende dingen: Het benaderen van een printer aangesloten op een andere computer. Een printer met een conventionele seriële of parallelle verbinding wordt op een bepaalde computer geïnstalleerd. Vervolgens wordt LPD zodanig ingesteld dat afdrukken vanaf andere computers in het netwerk mogelijk is. In Printers geïnstalleerd op andere hosts staat hoe dit te doen. Het benaderen van een printer die direct is aangesloten op een netwerk. Een printer heeft een netwerkinterface naast (of in plaats van) een gewone seriële of parallelle poort. Zo een printer kan als volgt werken: Het begrijpt het LPD protocol en kan zelfs opdrachten van andere hosts in de wachtrij plaatsen. In dit geval werkt een printer als een gewone host die LPD heeft draaien. Volg de procedure in Printers geïnstalleerd op andere hosts om een dergelijke printer te installeren Het kan zijn dat een printer een netwerkverbinding ondersteunt. In dit geval kan een printer worden aangesloten op een bepaalde host op het netwerk door deze host verantwoordelijk te maken voor het plaatsen van opdrachten in een wachtrij en het versturen van opdrachten naar de printer. In Printers met netwerkinterfaces staan enkele suggesties om zulke printers te installeren. Het wachtrijsysteem LPD heeft een ingebouwde mogelijkheid om opdrachten naar andere hosts te sturen die ook LPD draaien (of een systeem dat compatibel is met LPD). Deze eigenschap maakt het mogelijk om een printer op een host te installeren en deze toegankelijk te maken voor andere hosts. Het werkt ook met printers die over een netwerkinterface beschikken en het LPD-protocol begrijpen. Om dit soort afdrukken op afstand mogelijk te maken, moet een printer eerst op een host geïnstalleerd worden, de printerhost, door de printerinstallatie te volgen als beschreven in Eenvoudige printerinstallatie. Stel desgewenst de printer in voor geavanceerde taken volgens Geavanceerde printerinstallatie. Test de printer en controleer of deze werkt met eventueel speciaal ingestelde opties voor LPD. De local host moet geauthoriseerd zijn om de LPD-dienst op de remote host te gebruiken (zie Opdrachten van printers op afstand beperken). printers netwerk afdrukken via netwerk Als een printer een netwerkinterface heeft die compatibel is met LPD, dan is de printerhost in onderstaande beschrijving de printer zelf en de printernaam is de naam die voor de printer is ingesteld. Meer informatie staat in de documentatie bij de printer en/of de printernetwerkinterface. Bij een HP Laserjet voert de printernaam text automatisch de CRLF-conversie uit. Het is dan niet nodig het script hpif te gebruiken. Op hosts die toegang moeten krijgen tot de printer, moet in /etc/printcap een regel worden toegevoegd met het volgende: Geef de regel een willekeurige naam. Om het eenvoudig te houden kunnen wellicht het beste dezelfde namen en aliassen worden gebruikt als op de printerhost; Laat de optie lp expliciet leeg (:lp=:); Maak een wachtrijmap aan en geef de locatie op met de optie sd. LPD slaat hier afdrukopdrachten op alvorens ze naar de printerhost te sturen; Geef de naam van de printerhost op met de optie rm; Geef de naam van de printer op de printerhost op met de optie rp. Dit is het. Conversiefilters, paginadimensies, enzovoort, hoeven niet in /etc/printcap opgegeven te worden. Hier volgt een voorbeeld. De host rose heeft twee printers: bamboo en rattan. Gebruikers op de host orchid krijgen toegang tot deze printers. Hier volgt /etc/printcap voor orchid (uit Voorbladen afdrukken). Er stond in het bestand al een regel voor de printer teak. Voor de twee printers op de host rose zijn twee regels toegevoegd: # # /etc/printcap voor host orchid - printers (op afstand) op rose toegevoegd # # # teak is lokaal - direct aangesloten op orchid: # teak|hp|laserjet|HP LaserJet 3Si:\ :lp=/dev/lpt0:sd=/var/spool/lpd/teak:mx#0:\ :if=/usr/local/libexec/ifhp:\ :vf=/usr/local/libexec/vfhp:\ :of=/usr/local/libexec/ofhp: # # rattan is aangesloten op rose; stuur opdrachten voor rattan naar rose: # rattan|line|diablo|lp|Diablo 630 Line Printer:\ :lp=:rm=rose:rp=rattan:sd=/var/spool/lpd/rattan: # # bamboo is ook aangesloten op: # bamboo|ps|PS|S|panasonic|Panasonic KX-P4455 PostScript v51.4:\ :lp=:rm=rose:rp=bamboo:sd=/var/spool/lpd/bamboo: Op orchid moeten wachtrijmappen worden aangemaakt: &prompt.root; mkdir -p /var/spool/lpd/rattan /var/spool/lpd/bamboo &prompt.root; chmod 770 /var/spool/lpd/rattan /var/spool/lpd/bamboo &prompt.root; chown daemon:daemon /var/spool/lpd/rattan /var/spool/lpd/bamboo Nu kunnen gebruikers op orchid afdrukken op rattan en bamboo. Een gebruiker op orchid geeft bijvoorbeeld de volgende invoer: &prompt.user; lpr -P bamboo -d sushi-review.dvi Dan kopieert LPD op orchid de opdracht naar de wachtrijmap /var/spool/lpd/bamboo en ziet dat het een DVI-opdracht is. Zodra de host rose ruimte heeft in zijn wachtrijmap bamboo, sturen de twee LPD's het bestand naar rose. Het bestand wacht in de wachtrij van rose totdat het succesvol is afgedrukt. Het wordt geconverteerd naar &postscript; (aangezien bamboo een &postscript;-printer is) op rose. Netwerkkaarten voor printers zijn er in twee versies: een versie die een wachtrij nabootst (de duurdere versies), of versies die alleen de mogelijkheid geven om er informatie naar te sturen alsof het een seriële of parallelle poort is (de goedkopere versies). In Printers geïnstalleerd op andere hosts wordt het voor de duurdere beschreven. Het formaat van /etc/printcap maakt het mogelijk om op te geven welke seriële, of parallelle poort gebruikt moet worden en (in geval van een seriële poort) de baud-snelheid, of er communicatie moet worden toegepast, vertragingen voor tabs, conversies voor nieuwe regelkarakters en meer. Er is geen mogelijkheid om een verbinding met een printer op te geven die op een TCP/IP of andere netwerkpoort luistert. Om informatie naar een netwerkprinter te sturen, is het nodig een programma te ontwikkelen dat door tekst- en conversiefilters kan worden aangeroepen. Hier volgt een voorbeeld: het script netprint stuurt alle informatie van de standaard invoer naar een netwerkprinter. Als eerste argument wordt de hostnaam van de printer opgegeven en als tweede argument het poortnummer waarmee de verbinding moet worden opgezet. Er wordt alleen eenrichtingcommunicatie ondersteund (&os; naar printer). Veel netwerkprinters ondersteunen tweewegcommunicatie. Het kan wenselijk zijn hiervan gebruik te maken (om printerstatus op te vragen, statistieken bij te houden, enzovoort). #!/usr/bin/perl # # netprint - Tekstfilter voor printer aangesloten op het netwerk # Geïnstalleerd in /usr/local/libexec/netprint # $#ARGV eq 1 || die "Usage: $0 <printer-hostname> <port-number>"; $printer_host = $ARGV[0]; $printer_port = $ARGV[1]; require 'sys/socket.ph'; ($ignore, $ignore, $protocol) = getprotobyname('tcp'); ($ignore, $ignore, $ignore, $ignore, $address) = gethostbyname($printer_host); $sockaddr = pack('S n a4 x8', &AF_INET, $printer_port, $address); socket(PRINTER, &PF_INET, &SOCK_STREAM, $protocol) || die "Can't create TCP/IP stream socket: $!"; connect(PRINTER, $sockaddr) || die "Can't contact $printer_host: $!"; while (<STDIN>) { print PRINTER; } exit 0; Dit script kan vervolgens in verschillende filters gebruikt worden. Stel dat een Diablo 750-N matrixprinter op het netwerk is aangesloten. Op poort 5100 accepteert de printer informatie om af te drukken. De hostnaam van de printer is scrivener. Hier volgt het tekstfilter voor de printer: #!/bin/sh # # diablo-if-net - Tekstfilter voor Diablo printer 'scrivener' luistert # op poort 5100. Geïnstalleerd in /usr/local/libexec/diablo-if-net # exec /usr/libexec/lpr/lpf "$@" | /usr/local/libexec/netprint scrivener 5100 printers toegang beperken Nu volgt informatie over het beperken van printergebruik. Het LPD-systeem maakt het mogelijk te bepalen wie er toegang heeft tot een printer, zowel lokaal als op afstand, of meerdere kopieën afgedrukt mogen worden, hoe lang opdrachten mogen zijn en hoe lang wachtrijen mogen worden. Het LPD systeem maakt het heel makkelijk voor gebruikers om meerdere afdrukken van een bestand te maken. Gebruikers kunnen opdrachten afdrukken met bijvoorbeeld lpr -#5 en krijgen dan vijf kopieën van elk bestand in de opdracht. De systeembeheerder kan beslissen of dit wenselijk is. Wanneer meerdere kopieën onwenselijk zijn, kan de optie -# van &man.lpr.1; worden uitgeschakeld door de optie sc in /etc/printcap op te nemen. Als gebruikers opdrachten versturen met de optie -#, zien ze het volgende: lpr: multiple copies are not allowed Als het mogelijk is van andere hosts af te drukken (zie Printers geïnstalleerd op andere hosts), moet de optie sc ook in /etc/printcap van de andere hosts aanwezig zijn. Anders kunnen gebruikers nog steeds multi-kopie opdrachten van andere hosts sturen. Hier volgt een voorbeeld. Hieronder staat /etc/printcap voor de host rose. De printer rattan is redelijk krachtig, dus meerdere kopieën zijn toegestaan. De laserprinter bamboo is wat gevoeliger, dus meerdere kopieë zijn uitgeschakeld door de optie sc toe te voegen: # # /etc/printcap voor host rose - beperk meerdere kopieën op bamboo # rattan|line|diablo|lp|Diablo 630 Line Printer:\ :sh:sd=/var/spool/lpd/rattan:\ :lp=/dev/lpt0:\ :if=/usr/local/libexec/if-simple: bamboo|ps|PS|S|panasonic|Panasonic KX-P4455 PostScript v51.4:\ :sh:sd=/var/spool/lpd/bamboo:sc:\ :lp=/dev/ttyd5:ms#-parenb cs8 clocal crtscts:rw:\ :if=/usr/local/libexec/psif:\ :df=/usr/local/libexec/psdf: Nu moet ook de optie sc worden toegevoegd in /etc/printcap van host orchid (tegelijk worden meerdere kopieën voor de printer teak uitgeschakeld): # # /etc/printcap voor host orchid - geen meerdere kopieën voor lokale # printer teak of printer op afstand bamboo teak|hp|laserjet|HP LaserJet 3Si:\ :lp=/dev/lpt0:sd=/var/spool/lpd/teak:mx#0:sc:\ :if=/usr/local/libexec/ifhp:\ :vf=/usr/local/libexec/vfhp:\ :of=/usr/local/libexec/ofhp: rattan|line|diablo|lp|Diablo 630 Line Printer:\ :lp=:rm=rose:rp=rattan:sd=/var/spool/lpd/rattan: bamboo|ps|PS|S|panasonic|Panasonic KX-P4455 PostScript v51.4:\ :lp=:rm=rose:rp=bamboo:sd=/var/spool/lpd/bamboo:sc: Door de optie sc te gebruiken, wordt het gebruik van lpr -# voorkomen. Gebruikers kunnen echter &man.lpr.1; meerdere keren aanroepen of meerdere keren versturen in een opdracht: &prompt.user; lpr forsale.sign forsale.sign forsale.sign forsale.sign forsale.sign Er zijn vele manieren om dit misbruik te voorkomen (onder andere door het te negeren). Dit wordt hier echter niet beschreven. Door gebruik te maken van het &unix; groepmechanisme en de optie rg in /etc/printcap kan geregeld worden wie er op welke printer kan afdrukken. De gebruikers die toegang hebben tot een printer moeten in een groep worden geplaatst en deze groep moet in de optie rg worden genoemd. Gebruikers buiten deze groep (inclusief root) worden begroet met lpr: Not a member of the restricted group als ze op deze beheerde printer willen afdrukken. Net als met de optie sc (suppress multiple copies: onderdruk meerdere kopieën) moet rg, indien wenselijk, ook op andere hosts worden opgegeven die ook toegang hebben tot printers (zie Printers geïnstalleerd op andere hosts). In het volgende voorbeeld heeft iedereen toegang tot de printer rattan, maar alleen gebruikers in de groep artists kunnen gebruik maken van bamboo. Hier volgt /etc/printcap voor de host rose: # # /etc/printcap voor host rose - beperkte toegang voor groep bamboo # rattan|line|diablo|lp|Diablo 630 Line Printer:\ :sh:sd=/var/spool/lpd/rattan:\ :lp=/dev/lpt0:\ :if=/usr/local/libexec/if-simple: bamboo|ps|PS|S|panasonic|Panasonic KX-P4455 PostScript v51.4:\ :sh:sd=/var/spool/lpd/bamboo:sc:rg=artists:\ :lp=/dev/ttyd5:ms#-parenb cs8 clocal crtscts:rw:\ :if=/usr/local/libexec/psif:\ :df=/usr/local/libexec/psdf: De andere voorbeeldbestanden /etc/printcap (voor de host orchid) worden niet aangepast. Natuurlijk kan iedereen op orchid afdrukken op bamboo. Het kan zijn dat er sowieso alleen bepaalde gebruikers op orchid zijn toegestaan en dat deze gebruikers toegang mogen hebben tot de printer. Of wellicht niet. Er kan per printer slechts één groep worden opgegeven. afdrukopdrachten Als veel gebruikers toegang hebben tot printers kan het nodig zijn een limiet op te geven voor de grootte van de bestanden die gebruikers naar een printer kunnen sturen. Er is immers slechts beperkte ruimte op het bestandssysteem en er moet ook voldoende ruimte zijn voor opdrachten van andere gebruikers. afdrukopdrachten beheren LPD heeft de mogelijkheid om met de optie mx een limiet op te geven voor het maximum aantal bytes van een bestand in een afdrukopdracht. De eenheden worden opgegeven in BUFSIZ blokken, die 1024 bytes groot zijn. Een nul voor deze optie betekent geen limiet aan de bestandsgrootte. Als de optie wordt weggelaten, wordt een standaardlimiet van 1000 blokken gebruikt. De limiet heeft betrekking op de bestanden in een opdracht, niet op de totale grootte van een opdracht. LPD weigert een bestand dat groter is dan de opgegeven limiet niet. In plaats daarvan plaatst het zo veel mogelijk van het bestand op de wachtrij, om dit vervolgens af te drukken. De rest wordt genegeerd. Of dit gedrag wenselijk is, is onderwerp van debat. Nu worden limieten voor de voorbeeldprinters rattan en bamboo opgegeven. Aangezien de &postscript;-bestanden van die kunstenaars nogal groot dreigen te worden, krijgt deze groep een limiet van vijf megabyte opgelegd. Er wordt geen limiet opgelegd voor de platte tekst printer: # # /etc/printcap voor host rose # # # Geen limiet op opdrachtgrootte: # rattan|line|diablo|lp|Diablo 630 Line Printer:\ :sh:mx#0:sd=/var/spool/lpd/rattan:\ :lp=/dev/lpt0:\ :if=/usr/local/libexec/if-simple: # # Limiet van vijf megabyte: # bamboo|ps|PS|S|panasonic|Panasonic KX-P4455 PostScript v51.4:\ :sh:sd=/var/spool/lpd/bamboo:sc:rg=artists:mx#5000:\ :lp=/dev/ttyd5:ms#-parenb cs8 clocal crtscts:rw:\ :if=/usr/local/libexec/psif:\ :df=/usr/local/libexec/psdf: Ook hier zijn de limieten alleen van toepassing op lokale gebruikers. Als toegang tot deze printers van andere hosts mogelijk is, worden deze gebruikers niet beperkt. Het is daarom nodig de optie mx ook in de /etc/printcap van de betreffende hosts op te geven. In Printers geïnstalleerd op andere hosts staat meer informatie over afdrukken op andere hosts. Er is een andere gespecialiseerde manier om opdrachtgrootte voor printers op afstand te beperken (zie Opdrachten van printers op afstand beperken. Het wachtrijsysteem LPD beschikt over verschillende methoden om afdrukopdrachten van hosts op afstand te beperken: Hostbeperkingen Met de bestanden /etc/hosts.equiv en /etc/hosts.lpd kan worden ingesteld van welke hosts op afstand een lokale LPD-opdracht wordt geaccepteerd. LPD controleert of een inkomend verzoek afkomstig is van een host die wordt genoemd in een van deze bestanden. Zo niet, dan weigert LPD het verzoek. Het formaat van deze bestanden is eenvoudig: één host per regel. /etc/hosts.equiv wordt ook gebruikt door het protocol &man.ruserok.3; en heeft invloed op programma's als &man.rsh.1; en &man.rcp.1;. Voorzichtigheid is dus geboden. Als voorbeeld volgt hier /etc/hosts.lpd voor de host rose: orchid violet madrigal.fishbaum.de Dit betekent dat rose verzoeken accepteert van de hosts orchid, violet en madrigal.fishbaum.de. Voor iedere andere host die verbinding probeert te maken met LPD op rose, wordt de opdracht geweigerd. Omvangbeperkingen De hoeveelheid vrije ruimte die over moet blijven op een bestandssysteem waar een wachtrij zich bevindt kan ook worden ingesteld. Hiervoor moet een bestand met de naam minfree in de wachtrijmap worden aangemaakt. In dit bestand kan een getal worden gezet dat het aantal schijfblokken (512 bytes) aan vrije ruimte aangeeft dat beschikbaar moet blijven wil een opdracht worden geaccepteerd. Hiermee kan worden gegarandeerd dat gebruikers op afstand een bestandssysteem niet vol kunnen schrijven. Ook kan hierdoor een soort voorrang worden gegeven aan lokale gebruikers: zij kunnen nog opdrachten plaatsen als de vrije schijfruimte al lang beneden de opgegeven limiet uit minfree is gekomen. Als voorbeeld wordt een bestand minfree voor de printer bamboo toegevoegd. In /etc/printcap staat de juiste wachtrijmap: bamboo|ps|PS|S|panasonic|Panasonic KX-P4455 PostScript v51.4:\ :sh:sd=/var/spool/lpd/bamboo:sc:rg=artists:mx#5000:\ :lp=/dev/ttyd5:ms#-parenb cs8 clocal crtscts:rw:mx#5000:\ :if=/usr/local/libexec/psif:\ :df=/usr/local/libexec/psdf: De wachtrijmap wordt opgegeven met de optie sd. Er wordt een limiet van drie megabyte ingesteld (wat gelijk staat aan 6144 schijfblokken) voor de hoeveelheid vrije schijfruimte die op het bestandssysteem beschikbaar moet zijn voordat LPD een opdracht op afstand accepteert: &prompt.root; echo 6144 > /var/spool/lpd/bamboo/minfree Gebruikersbeperkingen Met de optie rs in /etc/printcap kan worden geregeld welke gebruikers op afstand kunnen afdrukken op lokale printers. Als rs voorkomt voor een lokale printer accepteert LPD opdrachten van hosts op afstand als de gebruiker die de opdracht wil plaatsen ook een account heeft met dezelfde gebruikersnaam op de lokale host. Anders weigert LPD de opdracht. Deze optie is met name nuttig in een omgeving waar (bijvoorbeeld) verschillende afdelingen een netwerk delen en gebruikers de grenzen van de afdeling overschrijden. Door ze een account te geven op een systeem kunnen ze de aangesloten printers gebruiken vanaf het systeem van hun eigen afdeling. Wanneer ze alleen gebruik mogen maken van de printers en niet van overige diensten op de computer, kunnen tokenaccounts worden aangemaakt, zonder thuismap en met een nutteloze shell als /usr/bin/false. administratie printer Het kan nodig zijn om afdrukken te doorbelasten. Inkt en papier kosten geld en er zijn onderhoudskosten. Printers zitten vol met bewegende delen en hebben de neiging kapot te gaan. Nu is er gekeken naar de printers, het gebruikerspatroon en de onderhoudskosten en op basis hiervan is een prijs vastgesteld per pagina (of per centimeter, per meter, of per wat dan ook). Hoe wordt nu een administratie bijgehouden van gemaakte afdrukken? Het slechte nieuws is dat het wachtrijsysteem LPD hierbij niet echt helpt. Het administreren van afdrukken is erg afhankelijk van het type printer, het afdrukformaat en de wensen die een systeembeheerder heeft ten aanzien van het doorbelasten van printergebruik. Om het administreren te implementeren, is het nodig om aanpassingen te maken in de tekstfilter (om platte tekst opdrachten te belasten) en de conversiefilters (om opdrachten in andere bestandsformaten te belasten), om pagina's te tellen, of de printer te vragen hoeveel pagina's er zijn afgedrukt. Het volstaat niet om het eenvoudige uitvoerfilter te gebruiken, aangezien dit niet in staat is het gebruik te administreren. Zie Filters. In het algemeen zijn er twee manieren om gebruik te administreren: Periodiek administreren is de meer gebruikelijke manier, omdat het waarschijnlijk makkelijker is. Als iemand een opdracht afdrukt, schrijft het filter de gebruiker, host en het aantal pagina's in een administratiebestand. Elke maand, semester, jaar, of een andere gewenste periode kunnen de administratiebestanden verzameld worden om het aantal afgedrukte pagina's op te tellen en het gebruik in rekening te brengen. De logboekbestanden kunnen vervolgens geschoond worden, zodat met een schone lei de volgende periode begonnen kan worden. Directe administratie is minder gebruikelijk, waarschijnlijk omdat het moeilijker is. Met deze methode zorgen de filters ervoor dat gebruikers voor hun printergebruik worden afrekend op het moment dat ze er gebruik van maken. Net als schijfquota is de administratie onmiddelijk. Hiermee wordt voorkomen dat gebruikers kunnen afdrukken wanneer ze over hun limiet zijn gegaan. Ook biedt dit de mogelijkheid voor gebruikers om hun afdrukquotum te controleren, of aan te passen. Deze methode vereist databasecode om gebruikers en hun quota bij te houden. Het wachtrijsysteem LPD ondersteunt beide methoden op eenvoudige wijze. Aangezien de filters moeten worden aangeleverd (meestal), moet ook de code voor de administratie worden geleverd. Er is echter een voordeel: er is grote flexibiliteit in de administratiemethode. Zo kan bijvoorbeeld gekozen worden tussen periodieke of directe administratie. Er kan gekozen worden welke informatie opgeslagen wordt: gebruikersnamen, hostnamen, type opdracht, aantal afgedrukte pagina's, hoe lang het afdrukken duurde, enzovoort. Dit alles kan worden gedaan door de filters aan te passen. &os; wordt met twee programma's geleverd waarmee periodieke administratie direct kan worden opgezet. Het zijn het tekstfilter lpf, beschreven in lpf: een tekstfilter en &man.pac.8;, een programma dat posten uit administratiebestanden verzamelt en optelt. Zoals beschreven in de sectie over filters (Filters), roept LPD de tekst- en conversiefilters aan met de naam van het administratiebestand als argument. De filters kunnen dit argument gebruiken om te bepalen in welk bestand de gegevens voor de administratie moeten worden weggeschreven. De naam van dit bestand is afkomstig van de optie af uit /etc/printcap. Als er geen absoluut pad wordt opgegeven, dan is de locatie relatief aan de wachtrijmap. LPD start lpf met paginabreedte en -lengte argumenten (afkomstig uit de opties pw en pl). lpf gebruikt deze argumenten om te bepalen hoeveel papier er gebruikt zal worden. Nadat het bestand naar de printer is gestuurd, schrijft het een post in het administratiebestand. De posten zien er als volgt uit: 2.00 rose:andy 3.00 rose:kelly 3.00 orchid:mary 5.00 orchid:mary 2.00 orchid:zhang Aangezien lpf geen ingebouwde logica voor bestandslocking kent, moet voor elke printer een apart administratiebestand gebruikt worden. Twee lpfs kunnen elkaars posten corrumperen als ze tegelijk in hetzelfde bestand schrijven. De optie af=acct in /etc/printcap biedt een makkelijke manier om er zeker van te zijn dat aparte bestanden worden gebruikt. Dan bevindt elk administratiebestand zich in de wachtrijmap van de betreffende printer en krijgt de naam acct krijgen Wanneer het tijd is om met gebruikers af te rekenen voor hun afdrukken, kan het programma &man.pac.8; gedraaid worden. Hiervoor dient het programma in de wachtrijmap aangeroepen te worden. Het resultaat is een dollar-centrische samenvatting, zoals de volgende: Login pages/feet runs price orchid:kelly 5.00 1 $ 0.10 orchid:mary 31.00 3 $ 0.62 orchid:zhang 9.00 1 $ 0.18 rose:andy 2.00 1 $ 0.04 rose:kelly 177.00 104 $ 3.54 rose:mary 87.00 32 $ 1.74 rose:root 26.00 12 $ 0.52 total 337.00 154 $ 6.74 Dit zijn de argumenten die &man.pac.8; verwacht: -Pprinter De printer waarvoor een samenvatting moet worden gegenereerd. Deze optie werkt alleen als er een absoluut pad is gegeven in de optie af in /etc/printcap. -c Sorteer de uitvoer op kosten, in plaats van alfabetisch op gebruikersnaam. -m Negeer de hostnamen in het administratiebestand. Met deze optie is de gebruiker smith op host alpha dezelfde gebruiker als smith op host gamma. Zonder deze optie zijn het verschillende gebruikers. -pprijs Bereken de prijs met prijs dollar per pagina of per voet, in plaats van de prijs uit de optie pc in /etc/printcap of twee cent (de standaard). De prijs kan worden opgegeven als een decimaal getal. -r Keer de sorteervolgorde om. -s Maak een bestand met een samenvatting van de administratie en leeg het administratiebestand. namen … Druk de administratiegegevens alleen af voor gebruikersnamen namen. In de standaard samenvatting die &man.pac.8; genereert, is het aantal pagina's te zien dat iedere gebruiker vanaf een bepaalde host heeft afgedrukt. Wanneer de hostname niet van belang is (bijvoorbeeld omdat gebruikers iedere host kunnen gebruiken), gebruik dan pac -m om de volgende samenvatting te genereren: Login pages/feet runs price andy 2.00 1 $ 0.04 kelly 182.00 105 $ 3.64 mary 118.00 35 $ 2.36 root 26.00 12 $ 0.52 zhang 9.00 1 $ 0.18 total 337.00 154 $ 6.74 Om het verschuldigde bedrag te berekenen gebruikt &man.pac.8 de optie pc uit /etc/printcap (standaard aantal van 200 of 2 cent per pagina). Specificeer, in honderden centen, de prijs per pagina of per voet die berekent moet worden. Deze waarde kan worden aangepast door &man.pac.8; aan te roepen met de optie -p. De eenheden van de optie -p zijn echter in dollars, niet in honderden centen. Het onderstaande zorgt er bijvoorbeeld voor dat elke pagina 1 dollar en 50 cent kost. Zo kunnen echt grote winsten worden behaald: &prompt.root; pac -p1.50 Tenslotte kan met pac -s de samenvatting worden opgeslagen in een bestand dat dezelfde naam krijgt als het administratiebestand van de printer, maar dan met _sum toegevoegd aan de naam. Vervolgens wordt het administratiebestand geleegd. Als &man.pac.8; opnieuw wordt aangeroepen, herleest &man.pac.8; het samenvattingsbestand om de startwaarden te bepalen en telt daar de informatie bij op van het standaard administratiebestand. Om ook maar de minste nauwkeurigheid bij het administreren te verkrijgen, is het nodig te weten hoeveel papier een afdrukopdracht gebruikt. Dit is het centrale probleem van het bijhouden van printerstatistieken. Voor opdrachten met platte tekst is het probleem niet zo moeilijk op te lossen: het aantal regels in een opdracht wordt geteld en vergeleken met het aantal regels per pagina dat door een printer wordt ondersteund. Hierbij moet niet worden vergeten dat backspaces in het bestand regels overschrijven en dat lange logische regels worden afgedrukt als meerdere fysieke regels. Het tekstfilter lpf (geïntroduceerd in lpf: een tekstfilter) houdt met deze zaken rekening bij het administreren. Als het nodig is een tekstfilter te schrijven dat ook het printergebruik moet bijhouden, dan is het nuttig de broncode van lpf te bestuderen. Hoe worden andere bestandsformaten dan verwerkt? Voor een DVI-naar-LaserJet, of DVI-naar-&postscript; conversie kan het filter de diagnostische uitvoer van dvilj of dvips bekijken om te bepalen hoeveel pagina's er zijn geconverteerd. Voor andere formaten kan hetzelfde worden gedaan met behulp van de betreffende conversieprogramma's. Deze methoden hebben echter als nadeel dat een printer eventueel niet alle pagina's ook daadwerkelijk afdrukt. Zo kan het papier vast komen te zitten, de toner opraken of de printer ontploffen, terwijl de gebruiker toch moet betalen. Dus, wat kan hieraan worden gedaan? Er is slechts één betrouwbare manier om nauwkeurig te administreren. Dat is met behulp van een printer die kan vertellen hoeveel papier er is gebruikt. Deze moet vervolgens worden aangesloten met een seriële lijn, of een netwerkverbinding. Bijna alle &postscript;-printers hebben deze mogelijkheid, andere modellen en merken mogelijk ook (bijvoorbeeld Imagen netwerklaserprinters). De filters dienen voor deze printers aangepast te worden om het papierverbruik na elke opdracht te achterhalen en de administratieve informatie alleen op deze waarde te baseren. Er is geen noodzaak om foutgevoelig regels te tellen of bestanden te analyseren. Natuurlijk kan een beheerder ook vrijgevig zijn en alle afdrukken gratis maken. printers gebruik Hieronder wordt beschreven hoe printers die onder &os; geïnstalleerd zijn gebruikt moeten worden. Nu volgt een overzicht van de commando's op gebruikersniveau: &man.lpr.1; Druk opdrachten af &man.lpq.1; Controleer printerwachtrijen &man.lprm.1; Verwijder opdrachten uit de wachtrij van een printer Er is ook een administratief commando, &man.lpc.8;, beschreven in Printers beheren, dat gebruikt wordt om printers en hun wachtrijen in te stellen. Alledrie de commando's &man.lpr.1;, &man.lprm.1; en &man.lpq.1; accepteren een optie -Pprinternaam om aan te geven op welke printer uit /etc/printcap een opdracht van toepassing is. Dit biedt de mogelijkheid opdrachten te versturen, verwijderen en controleren voor verschillende printers. Als -P niet wordt gebruikt, werken deze commando's op de printer gedefinieerd in de omgevingsvariabele PRINTER. Tot slot, wanneer de omgevingsvariabele PRINTER niet is gedefinieerd, wordt standaard verwezen naar de printer met de naam lp. Om bestanden af te drukken: &prompt.user; lpr bestandsnaam ... afdrukken Dit drukt elk van de opgegeven bestanden af op de standaard printer. Als geen bestanden worden opgegeven, drukt &man.lpr.1; de standaard invoer af. De volgende opdracht drukt bijvoorbeeld een paar belangrijke systeembestanden af: &prompt.user; lpr /etc/host.conf /etc/hosts.equiv Om een specifieke printer te selecteren: &prompt.user; lpr -P printernaam bestandsnaam ... Dit voorbeeld drukt een lange opgave van de huidige map af op de printer rattan: &prompt.user; ls -l | lpr -P rattan Omdat er geen bestanden worden meegegeven aan het commando &man.lpr.1;, drukt lpr de gegevens af die het van de standaard invoer leest: de uitvoer van het commando ls -l. &man.lpr.1; accepteert ook een breed scala aan opties om de vorm aan te passen, bestandsconversies toe te passen, meerdere kopieën af te drukken, enzovoort. Meer informatie staat in Afdrukopties. afdrukopdrachten Als &man.lpr.1; wordt gebruikt om af te drukken, dan worden de gegevens die afdrukt moet worden in een pakketje samengevoegd dat een afdrukopdracht wordt genoemd en naar het wachtrijsysteem LPD gestuurd. Elke printer heeft een wachtrij met opdrachten van alle gebruikers. Een printer drukt deze opdrachten op volgorde van binnenkomst af. De wachtrij voor de standaardprinter kan worden weergegeven met &man.lpq.1;. Voor een specifieke printer moet de optie -P meegegeven worden. Het volgende commando toont de wachtrij van printer bamboo: &prompt.user; lpq -P bamboo Hieronder volgt een voorbeeld van de uitvoer van het commando lpq: bamboo is ready and printing Rank Owner Job Files Total Size active kelly 9 /etc/host.conf, /etc/hosts.equiv 88 bytes 2nd kelly 10 (standard input) 1635 bytes 3rd mary 11 ... 78519 bytes Dit laat drie opdrachten zien in de wachtrij voor bamboo. De eerste opdracht, gegeven door gebruiker kelly, heeft opdrachtnummer 9 gekregen. Elke opdracht voor een printer krijgt een uniek opdrachtnummer. Dit nummer kan in de meeste gevallen genegeerd worden, maar is nodig om een opdracht te annuleren. In Opdrachten verwijderen staan meer details. Opdrachtnummer negen bestaat uit twee bestanden; meerdere bestanden opgegeven naar &man.lpr.1;, worden als één enkele opdracht behandeld. Het is de actieve opdracht (active onder de kolom Rank), wat betekent dat de printer deze opdracht momenteel aan het afdrukken is. De tweede opdracht bestaat uit gegevens doorgegeven aan &man.lpr.1; als standaard invoer. De derde opdracht is afkomstig van gebruiker mary. Het is een veel grotere opdracht. De bestandsnaam van het bestand dat ze probeert af te drukken is te lang voor het overzicht, daarom toont &man.lpq.1; drie puntjes. De allereerste regel uitvoer van &man.lpq.1; is ook handig: die vertelt wat de printer momenteel aan het doen is; dat wil zeggen, wat LPD denkt dat de printer aan het doen is. Het commando &man.lpq.1; ondersteunt ook een optie -l om een gedetailleerd, lang overzicht te geven. Hieronder volgt voorbeelduitvoer van lpq -l: waiting for bamboo to become ready (offline ?) kelly: 1st [job 009rose] /etc/host.conf 73 bytes /etc/hosts.equiv 15 bytes kelly: 2nd [job 010rose] (standard input) 1635 bytes mary: 3rd [job 011rose] /home/orchid/mary/research/venus/alpha-regio/mapping 78519 bytes Een gebruiker die van gedachten verandert over een af te drukken opdracht, kan een opdracht uit een wachtrij halen met het commando &man.lprm.1;. Vaak kan met &man.lprm.1; zelfs een actieve opdracht worden verwijderd, maar een deel of alles van de opdracht kan desondanks toch worden afgedrukt. Om een opdracht van de standaardprinter te verwijderen dient eerst met &man.lpq.1; het opdrachtnummer gevonden te worden. Typ vervolgens: &prompt.user; lprm opdrachtnummer Om een opdracht van een specifieke printer te verwijderen, moet de optie -P worden toegevoegd. Het volgende commando verwijdert opdrachtnummer 10 uit de wachtrij van printer bamboo: &prompt.user; lprm -P bamboo 10 Het commando &man.lprm.1; heeft een aantal snelkoppelingen: lprm - Verwijder alle opdrachten (voor de standaardprinter) van de huidige gebruiker. lprm gebruiker Verwijder alle opdrachten (voor de standaardprinter) die van gebruiker zijn. De superuser kan opdrachten van andere gebruikers verwijderen. Andere gebruikers kunnen alleen hun eigen opdrachten verwijderen. lprm Zonder een opdrachtnummer, gebruikersnaam of - op de opdrachtregel, verwijdert &man.lprm.1; de huidige actieve opdracht van de huidige gebruiker op de standaard printer. Alleen de superuser kan iedere actieve opdracht verwijderen. Gebruik de optie -P met bovenstaande snelkoppelingen om een specifieke printer in plaats van de standaard printer te selecteren. Het volgende voorbeeld verwijdert alle opdrachten van de huidige gebruiker uit de wachtrij van printer rattan: &prompt.user; lprm -P rattan - Als in een netwerkomgeving wordt gewerkt, staat &man.lprm.1; alleen toe opdrachten te verwijderen vanaf hosts waarvan de afdrukopdrachten zijn gegeven, ook als dezelfde printer vanaf andere hosts bereikbaar is. Het volgende voorbeeld demonstreert dit: &prompt.user; lpr -P rattan mijnbestand &prompt.user; rlogin orchid &prompt.user; lpq -P rattan Rank Owner Job Files Total Size active seeyan 12 ... 49123 bytes 2nd kelly 13 myfile 12 bytes &prompt.user; lprm -P rattan 13 rose: Permission denied &prompt.user; logout &prompt.user; lprm -P rattan 13 dfA013rose dequeued cfA013rose dequeued Het commando &man.lpr.1; ondersteunt een aantal opties voor de opmaak van platte tekst, het converteren van grafische en andere bestandsformaten, het afdrukken van meerdere kopieën, afwikkeling van een opdracht en meer. In deze sectie worden die opties beschreven. De volgende opties voor &man.lpr.1; zorgen voor de opmaak van de bestanden in de opdracht. Gebruik deze opties als de opdracht geen platte tekst bevat of als platte tekst opgemaakt dient te worden met behulp van &man.pr.1;. &tex; Het volgende commando drukt bijvoorbeeld een DVI-bestand af (van het &tex; typesettingsysteem) met de naam fish-report.dvi op de printer bamboo: &prompt.user; lpr -P bamboo -d fish-report.dvi Deze opties zijn van toepassing op alle bestanden in de opdracht. Het is dus niet mogelijk om bijvoorbeeld DVI- en ditroff-bestanden in een opdracht samen te voegen. In plaats hiervan moeten deze bestanden als aparte opdrachten worden gegeven, elk met een andere conversie-optie. Al deze opties, behalve -p en -T, vereisen dat er conversiefilters zijn geïnstalleerd voor een printer. De optie -d vereist bijvoorbeeld de DVI conversiefilter. In Conversiefilters staan de details beschreven. -c Afdrukken van cifplot-bestanden. -d Afdrukken van DVI-bestanden. -f Afdrukken van FORTRAN tekstbestanden. -g Afdrukken van plotgegevens. -i aantal De uitvoer wordt aantal kolommen ingesprongen. Als nummer wordt weggelaten, wordt acht kolommen ingesprongen. Deze optie werkt alleen met bepaalde conversiefilters. Plaats geen spatie tussen de -i en het nummer. -l Drukt letterlijke tekstgegevens af, inclusief controlkarakters. -n Afdrukken van ditroff (apparaat onafhankelijke troff) gegevens. -p Opmaak van platte tekst met &man.pr.1; alvorens af te drukken. Zie &man.pr.1; voor meer informatie. -T titel Gebruik titel op de &man.pr.1; koptekst in plaats van de bestandsnaam. Deze optie heeft alleen effect in combinatie met de optie -p. -t Afdrukken van troffgegevens. -v Afdrukken van rastergegevens. In het volgende voorbeeld wordt een mooi opgemaakte versie van de &man.ls.1; handleiding afgedrukt op de standaardprinter: &prompt.user; zcat /usr/share/man/man1/ls.1.gz | troff -t -man | lpr -t Het commando &man.zcat.1; pakt de broncode van de &man.ls.1; handleiding uit en geeft het door aan het commando &man.troff.1;, dat de broncode opmaakt, er GNU troff van maakt en dit doorstuurt naar &man.lpr.1;, dat de opdracht naar de LPD wachtrij stuurt. Omdat de optie -t meegeven wordt aan &man.lpr.1;, converteert het wachtrijsysteem de GNU troff uitvoer naar een formaat dat de standaardprinter begrijpt als de opdracht wordt afgedrukt. De volgende opties voor &man.lpr.1; geven LPD aan de opdracht speciaal te behandelen: -# kopieën Produceer een aantal van kopieën kopieën van elk bestand in de opdracht, in plaats van één kopie. Een beheerder kan deze optie uitschakelen om slijtage van de printer te voorkomen en gebruik van een kopieerapparaat aan te moedigen. Zie Meerdere kopieën beperken. Dit voorbeeld drukt drie kopieën af van parser.c gevolgd door drie kopieën van parser.h op de standaardprinter: &prompt.user; lpr -#3 parser.c parser.h -m Stuur een e-mail na voltooiïng van de afdrukopdracht. Met deze optie stuurt het LPD-systeem een e-mail als een opdracht is afgehandeld. In dit bericht vertelt het of de opdracht succesvol is uitgevoerd of dat er een fout was met (vaak) de aard van de fout. -s Kopieer de bestanden niet naar de wachtrijmap, maar maak in plaats hiervan een symbolische link. Bij het afdrukken van een grote opdracht is het handig van deze optie gebruik te maken. Het spaart ruimte in de wachtrijmap (het kan zijn dat de opdracht de vrije ruimte verbruikt in het bestandssysteem waarin de wachtrijmap zich bevindt). Het bespaart ook tijd, omdat LPD niet elke byte van de opdracht naar de wachtrijmap hoeft te kopieëren. Er is echter een nadeel: aangezien LPD het originele bestand nodig heeft, is het niet mogelijk dit te wijzigen, of te verwijderen totdat het is afgedrukt. Bij het afdrukken op een printer in een netwerk, moet LPD een bestand uiteindelijk toch kopieëren van een lokale host naar een netwerkhost. De optie -s bespaart dus ruimte in een lokale wachtrijmap, niet in die van een host in een netwerk. Het blijft echter nuttig. -r Verwijder bestanden in een opdracht na ze naar een wachtrij gekopieerd te hebben of na ze te hebben afgedrukt als de optie -s is gebruikt. Wees voorzichtig met deze optie! Deze opties voor &man.lpr.1; passen de tekst aan die gewoonlijk op het voorblad van een opdracht verschijnt. Deze opties hebben geen effect als het afdrukken van voorbladen wordt onderdrukt op een gebruikte printer. Zie Voorbladen voor meer informatie over het opzetten van voorbladen. -C tekst Vervang de hostnaam op het voorblad door tekst. De hostnaam is gewoonlijk de naam van de host waarvan de opdracht is verstuurd. -J tekst Vervang de naam van de opdracht op het voorblad door tekst. De naam van de opdracht is standaard de naam van het eerste bestand in de opdracht of stdin als de standaard uitvoer wordt afgedrukt. -h Druk geen voorblad af. Bij sommige installaties kan het zijn dat deze optie geen effect heeft door de manier waarop de voorbladen worden gegenereerd. Zie Voorbladen voor de details. De beheerder van de printers in een netwerk heeft deze moeten installeren, opzetten en testen. Met het commando &man.lpc.8; kan een beheerder op nog meer manieren communiceren met printers. Met &man.lpc.8; is het mogelijk om: Printers te starten en te stoppen; Wachtrijen aan en uit te zetten; De volgorde van opdrachten in elke wachtrij aan te passen. Ten eerste een opmerking over terminologie: als een printer is gestopt, drukt die niets uit een wachtrij af. Gebruikers kunnen nog steeds opdrachten geven, maar opdrachten wachten in een wachtrij totdat de bijbehorende printer is gestart of als de wachtrij vrij is. Als een wachtrij is uitgeschakeld, kan geen enkele gebruiker (behalve root) opdrachten naar een printer versturen. Een ingeschakelde wachtrij accepteert opdrachten. Een printer met een uitgeschakelde wachtrij kan worden gestart en drukt dan alle afdrukopdrachten in de wachtrij af tot deze leeg is. In het algemeen is het nodig root-rechten te hebben om het commando &man.lpc.8; te gebruiken. Gewone gebruikers kunnen het commando &man.lpc.8; gebruiken om een printerstatus op te vragen en om een vastgelopen printer te herstarten. Nu volgt een samenvatting van de &man.lpc.8; commando's. De meeste commando's accepteren een argument printernaam, om aan te geven op welke printer te werken. Om op alle printers te werken die in /etc/printcap genoemd worden, kan all worden gebruikt als printernaam. abort printernaam Annuleer de huidige opdracht en stop de printer. Gebruikers kunnen nog steeds opdrachten versturen als de wachtrij is ingeschakeld. clean printernaam Verwijder oude bestanden uit de wachtrijmap van de betreffende printer. Het kan weleens gebeuren dat de bestanden waaruit een opdracht bestaat niet juist worden verwijderd door LPD. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer er fouten zijn opgetreden tijdens het afdrukken of tijdens grote administratieve activiteit. Dit commando vindt en verwijdert bestanden die niet in de wachtrijmap thuishoren. disable printernaam Nieuwe opdrachten kunnen niet meer in de wachtrij worden geplaatst. Als de printer nog draait, drukt die de opdrachten die zich nog in de wachtrij bevinden af. De superuser (root) kan altijd opdrachten versturen, ook naar een uitgeschakelde wachtrij. Dit commando is handig bij het testen van een nieuwe printer of een filterinstallatie: schakel de wachtrij uit en verstuur als root opdrachten. Andere gebruikers kunnen geen opdrachten versturen todat het testen is voltooid en de wachtrij weer is ingeschakeld met het commando enable. down printernaam boodschap Schakel een printer uit. Equivalent aan disable gevolgd door stop. De boodschap verschijnt als de status van de printer als een gebruiker de wachtrij van de printer controleert met &man.lpq.1; of de status met lpc status. enable printernaam Schakel de wachtrij van een printer in. Gebruikers kunnen opdrachten versturen, maar de printer drukt ze pas af als deze is gestart. help commandonaam Geef hulp over het commando commandonaam. Zonder commandonaam, wordt een samenvatting van de beschikbare commando's getoond. restart printernaam Start de printer. Gewone gebruikers kunnen dit commando gebruiken als door een uitzonderlijke omstandigheid LPD hangt, maar ze kunnen een printer niet starten die gestopt is met een van de commando's stop of down. Het commando restart is equivalent aan abort gevolgd door start. start printernaam Start de printer. De printer drukt opdrachten in zijn wachtrij af. stop printernaam Stop de printer. De printer maakt de huidige opdracht af en drukt opdrachten in de wachtrij niet af. Gebruikers kunnen nog steeds opdrachten versturen naar een ingeschakelde wachtrij, ook al is de printer gestopt. topq printernaam opdracht-of-gebruikersnaam Herschik de wachtrij voor printernaam door de opdrachten met de opgegeven opdracht nummers of opdrachten van gebruikersnaam bovenaan de wachtrij te plaatsen. Voor dit commando is het niet mogelijk all te gebruiken als printernaam. up printernaam Schakel een printer in. Het omgekeerde van het commando down. Equivalent aan start gevolgd door enable. &man.lpc.8; accepteert bovenstaande commando's op de opdrachtregel. Als er geen commando's worden gegeven, schakelt &man.lpc.8; over op een interactieve modus, waar opdrachten gegeven kunnen worden totdat het commando exit, quit of end-of-file wordt gegeven. Na het lezen van deze handleiding, heeft de lezer zo'n beetje alles gelezen wat er te leren valt over het wachtrijsysteem LPD zoals het te vinden is in &os;. Er zijn veel tekortkomingen te onderkennen, wat vanzelf leidt tot de vraag: Welke andere wachtrijsystemen zijn er beschikbaar (en werken onder &os;)? LPRng LPRng LPRng, dat LPR: the Next Generation betekent, is een compleet herschreven PLP. Patrick Powell en Justin Mason (de voornaamste beheerder van PLP) hebben samengewerkt om LPRng te maken. De thuispagina voor LPRng is . CUPS CUPS CUPS, het Common UNIX Printing System, voorziet in een porteerbare printlaag voor &unix;-achtige besturingssystemen. Het is ontwikkeld door Easy Software Product, om een standaard afdrukoplossing voor alle &unix;-producenten en gebruikers te promoten. CUPS gebruikt het Internet Printing Protocol (IPP) als basis voor het beheren van afdrukopdrachten en wachtrijen. De protocollen Line Printer Daemon (LPD), Server Message Block (SMB) en AppSocket (ook bekend als JetDirect) worden ook ondersteund met minder functionaliteit. CUPS biedt bladeren naar netwerkprinters en &postscript; Printer Description (PPD) gebaseerde afdrukopties om real-world printing onder &unix; te ondersteunen. De thuispagina voor CUPS is . Na het uitvoeren van een simpele test met &man.lptest.1; is mogelijk een van onderstaande resultaten verkregen, in plaats van de juiste uitvoer: Het werkte na enige tijd of er kwam geen volle pagina. De printer drukte bovenstaande af, maar wachtte enige tijd zonder iets te doen. Het was zelfs nodig om een PRINT REMAINING, of FORM FEED-knop op te printer in te drukken om enig resultaat te krijgen. Als dit het geval is, dan stond de printer waarschijnlijk te wachten of er nog meer gegevens van de opdracht zouden komen, alvorens iets af te drukken. Om dit probleem op te lossen, kan het tekstfilter worden aangepast zodat deze een FORM FEED-karakter (of wat er ook nodig is) naar de printer stuurt. Dit is meestal voldoende om een printer zover te krijgen om tekst af te drukken die zich nog in de interne buffer bevindt. Het is ook nuttig om er zeker van te zijn dat elke afdrukopdracht eindigt op een hele pagina, zodat de volgende opdracht niet ergens midden op de laatste pagina van de vorige opdracht begint. De volgende vervanging voor het shellscript /usr/local/libexec/if-simple drukt een form feed nadat de opdracht naar een printer is gestuurd: #!/bin/sh # # if-simple - Eenvoudige tekst inputfilter voor lpd # Geïinstalleerd in /usr/local/libexec/if-simple # # Kopieert eenvoudig stdin naar stdout. Negeer alle filter argumenten. # Schrijft een form feed karakter (\f) na het afdrukken van de opdracht. /bin/cat && printf "\f" && exit 0 exit 2 De opdracht produceerde een getrapt effect. Het resultaat ziet er als volgt uit: !"#$%&'()*+,-./01234 "#$%&'()*+,-./012345 #$%&'()*+,-./0123456 MS-DOS OS/2 ASCII Dit krijgen slachtoffers van het trap effect te zien. Het wordt veroorzaakt door conflicterende interpretaties van de karakters die een regeleinde aangeven. &unix;-achtige besturingssystemen gebruiken een enkel karakter: ASCII code 10, de line feed (LF). &ms-dos;, &os2; en andere besturingssystemen gebruiken twee karakters: ASCII code 10 en ASCII code 13 (de carriage return, CR). Veel printers gebruiken de &ms-dos;-conventie voor het representeren van regeleinden. Als onder &os; wordt afgedrukt, bevat de tekst alleen het line feed-karakter. Na het zien van een line feed-karakter vervolgt de printer zijn werk op de volgende regel, maar behoudt dezelfde horizontale positie op de pagina voor het afdrukken van het volgende teken. Hier is de carriage return voor bedoeld: om het volgende karakter af te drukken aan de linkerkant van de pagina. Dit is wat &os; wil dat de printer doet: Printer ontvangt CR Printer drukt CR af Printer ontvangt LF Printer drukt CR + LF af Hier volgen een aantal manieren om dit te bereiken: Gebruik de instellingentoetsen of het bedieningspaneel van de printer om de interpretatie van deze karakters aan te passen. Controleer de handleiding van de printer om uit te vinden hoe dit moet. Als een systeem in een ander besturingssysteem dan &os; wordt opgestart, kan het nodig zijn een printer opnieuw in te stellen, zodat die een interpretatie voor CR en LF karakters gebruikt die bij dat andere besturingssysteem horen. Het kan de voorkeur genieten een van onderstaande oplossingen te gebruiken. Zorg dat het seriële line stuurprogramma van &os; automatisch LF naar CR+LF converteert. Dit werkt natuulijk alleen voor printers op een seriële poort. Gebruik de optie ms# en zet de modus onlcr in het bestand /etc/printcap voor de printer om deze functionaliteit in te schakelen. Stuur een escapecode naar een printer om tijdelijk LF karakters anders te behandelen. Raadpleeg hiervoor de handleiding van de printer om escapecodes te achterhalen die de printer ondersteunt. Als de juiste escapecode is gevonden, moet de tekstfilter worden aangepast zodat deze eerst de code stuurt en vervolgens de afdrukopdracht. PCL Hier volgt een eenvoudig tekstfilter voor printers die HP PCL escapecodes begrijpen. Dit filter zorgt dat een printer LF karakters behandelt als LF en CR, vervolgens verstuurt het de opdracht en tot slot een form feed om de laatste pagina in de opdracht uit te voeren. Het zou met alle HP printers moeten werken. #!/bin/sh # # hpif - Eenvoudig tekst invoerfilter voor lpd voor HP PCL printers # Geïnstalleerd in /usr/local/libexec/hpif # # Kopieert eenvoudig stdin naar stdout. Negeert alle filterargumenten. # Vertelt de printer om LF te zien als CR+LF. # Werpt de pagina uit na voltooiïng. printf "\033&k2G" && cat && printf "\033&l0H" && exit 0 exit 2 Nu volgt een voorbeeldbestand /etc/printcap voor host orchid. Er is een printer aangesloten op de eerste parallelle poort; een HP LaserJet 3Si, genaamd teak. Die gebruikt bovenstaand script als tekstfilter: # # /etc/printcap voor host orchid # teak|hp|laserjet|HP LaserJet 3Si:\ :lp=/dev/lpt0:sh:sd=/var/spool/lpd/teak:mx#0:\ :if=/usr/local/libexec/hpif: De regels zijn over elkaar afgedrukt. De printer is nooit een regel opgeschoven. Alle regels tekst lopen over elkaar en zijn op dezelfde regel afgedrukt. Dit probleem is het omgekeerde van het trap effect, zoals boven beschreven en is veel zeldzamer. Ergens worden de LF karakters die &os; gebruikt om een regel te eindigen gezien als CR karakters om de afdruklocatie te verplaatsen naar de linkerkant van het papier, zonder óók een regel naar beneden te gaan. Gebruik de instellingtoetsen, of het bedieningspaneel van de printer om de volgende interpretatie van LF en CR af te dwingen: Printer ontvangt Printer drukt af CR CR LF CR + LF De printer is karakters kwijt. Tijdens het afdrukken heeft de printer een paar karakters per regel niet afgedrukt. Het kan zijn dat het probleem erger werd naarmate de printer zijn werk deed, steeds meer karakters verliezend. Het probleem is dat de printer de snelheid waarmee de computer gegevens over een seriële lijn stuurt niet bij kan houden (dit probleem zou zich niet voor moeten doen met printers op een parallelle poort). Er zijn twee manieren om dit probleem te verhelpen: Als de printer XON/XOFF flow control ondersteunt, zorg dan dat &os; dit gebruikt door de modus ixon in de optie ms# te specificeren. Als de printer carrier flow control ondersteunt, specificeer dan de modus crtscts in de optie ms#. Zorg dat de bedrading van de kabel die printer met de computer verbindt juist is voor carrier flow control. Er werd onzin afgedrukt. Het lijkt alsof de printer willekeurige onzin afdrukte en niet de gewenste tekst. Dit is meestal een ander symptoom van verkeerde communicatieparameters voor een seriële printer. Controleer de bps-snelheid in de optie br en de instelling voor partiteit in de optie ms#. Wees er zeker van dat de printer dezelfde instellingen gebruikt als in het bestand /etc/printcap worden opgegeven. Er gebeurde niets. Als er niets gebeurde, ligt het probleem waarschijnlijk bij &os; en niet bij de hardware. Voeg de optie logboekbestand (lf) toe in /etc/printcap voor de betreffende printer. Hier is bijvoorbeeld de definitie voor rattan met de optie lf: rattan|line|diablo|lp|Diablo 630 Line Printer:\ :sh:sd=/var/spool/lpd/rattan:\ :lp=/dev/lpt0:\ :if=/usr/local/libexec/if-simple:\ :lf=/var/log/rattan.log Probeer vervolgens nogmaals af te drukken. Controleer het logboekbestand (in dit voorbeeld /var/log/rattan.log) op mogelijke foutmeldingen. Probeer op basis van deze melding het probleem te verhelpen. Aks er geen optie lf is opgegeven, gebruikt LPD /dev/console als standaard.